RÖPORTAJ - Türk dizileri Rusların Osmanlı'ya ilgisini artırdı

MEHMET FATİH ERDOĞDU - Rusya'nın Ankara Büyükelçisi Aleksey Erkhov, "Ülkemizde son derece popüler olan Türk sineması sayesinde, Osmanlı İmparatorluğu'na ilgi gösteren Rusların sayısı giderek artıyor." dedi.

Erkhov, Anadolu'da Hristiyanlığın doğduğu ve yayıldığı bölgeleri kapsayan hac güzergahlarının Ruslar için çok önemli olduğunu ve bu bölgelerde yapılacak iyileştirmelerinin Rus turist sayısını artırabileceğini söyledi.

İki ülke iş dünyalarının, gerek Türk firmaların Rusya'daki altyapı ve üstyapı yatırımları gerekse tarım ürünleri ihracatı ve turizm gelirleri açsından sağlam ilişki içinde olduğunu belirten Erkhov, "Rus ve Türk şirketlerin iş birlikleri geliştirilmeli. İki ülke, birlikte üçüncü ülkelerin pazarında ortak yatırımlar gerçekleştirirse 100 milyar dolarlık ticaret hedefine ulaşabilir." diye konuştu.

Erkhov, ikili ticari ilişkilerden Rusya'daki Türk yatırımlarına, gelecek dönem ekonomi hedeflerinden bu yıl turizm beklentilere kadar birçok konuda AA muhabirinin sorularına şu yanıtları verdi:

Soru: İkili ilişkilerde ticaret hacmi geçen yıl yüzde 15,7 artarak 25 milyar dolara ulaştı. Bunun 20 milyar dolarını Rusya'dan Türkiye'ye yapılan ithalat oluşturuyor. İthalat-ihracat farkını dengeleme planınız ya da öngörünüz var mı? İki ülke ekonomik ilişkilerinin gidişatını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Cevap: İkili ticaret hacmi söz konusu olduğunda, düzenlemeye ilişkin pazar metotları, çıkar dengesi gibi kavramlara göre hareket etmek daha doğru olacaktır. İdari komuta metotları, yukarıdan verilecek talimatlar, emirler ve diğerleri muhtemelen herhangi bir olumlu etki yaratmayacaktır. En azından doğal gaz sevkıyatını ele alalım. Gazprom, Türkiye'ye enerji kaynağı tedarikini istikrarlı bir şekilde sağlamaktadır ancak burada 'istikrarlı' ifadesinin ne anlama geldiğini düşünür müsünüz? İş dünyası yarınından emin olduğunda, faaliyetlerini geleceğe dönük olarak planlayabilir ve Türk ekonomisinin kalkınması için gereken temel koşullar sağlanmış olur. Bunun yanında, kış döneminde, Türkiye'nin diğer partnerleri kendi sözleşme yükümlülüklerini yerine getiremezken Rusya, Türk pazarına sevk edilen enerji kaynaklarının hacmini artırarak Türk hükümetinin taleplerine olumlu yanıt vermektedir.

Peki, Rus turistlerin Türk ekonomisine yaptığı katkıyı nasıl ölçebiliriz? Ruslar, Türkiye'de kişi başına ortalama 600 dolar bırakıyorlar. Hatta turizm altyapısının doluluğunu, Akdeniz ve Ege kıyılarındaki halkın istihdam edilmesini sağlayarak çok daha fazlasını yapıyorlar. Ticaret hacminde 100 milyar dolar rakamına ulaşma hedefine gelirsek, ticari ve ekonomik ilişkilerimizi çeşitlendirmeye devam etmemiz, bölgeler arası bağlantıları teşvik etmemiz, iş birliği alanlarını genişletmemiz, tamamen yeni alanlara yönelerek ekonomik faaliyetleri artırmamız gerektiğini düşünüyorum. Rus ve Türk şirketlerin iş birlikleri geliştirilmeli. İki ülke, birlikte üçüncü ülkelerin pazarında ortak yatırımlar gerçekleştirirse 100 milyar dolarlık ticaret hedefine ulaşabilir.

Soru: Türkiye-Rusya 8. Üst Düzey İş Birliği Konseyi Toplantısı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in katılımıyla gerçekleşti. Birçok yeni yatırım ve proje bekleniyor. Bölgede deneyimli Türk inşaat firmaları var, iş birliği düşünüyor musunuz? Siz toplantıda yer aldınız, neler konuşuldu, toplantı nasıl geçti?

Cevap: Türkiye'de ikili ticaret hacminin Rusya lehine olduğu konuşuluyor ancak Rus pazarında çalışan Türk yükleniciler unutuluyor. Bilindiği gibi, Rusya'daki Türk iş çevreleri, Soçi Olimpiyatları'na ve 2018 Dünya Kupası'na yönelik hazırlıklar kapsamında yapılanlar da dahil, inşaat sektöründe 70 milyar doları aşan projeler gerçekleştirdi. İnanın bu çok büyük bir rakam ve Türk şirketleri çalışmalarına devam etmektedir.

Moskova bölgesinde Türk şirketi ESTA Construction tarafından inşa edilen otomobil devi Mercedes-Benz'e ait fabrikanın kısa süre önce yapılan açılışı Türk basınında geniş yer tuttu. Rönesans şirketi, Moskova'da ofis ve konut kompleksi inşaatına yatırım yaptı, Polimeks de Kazan'da büyük bir otel kompleksi inşa etti. Yüklenici şirketler için sadece Moskova ve Kazan'da değil, Rusya'nın çeşitli bölgelerinde güzel fırsatlar mevcut, özellikle son 5 yıl içinde büyük bir şantiyeye dönüşen Kırım'da. Bildiğiniz gibi, geçen yıl Simferopol Havaalanı'nın yeni terminal binası, Kırım Köprüsü'nün kara yolu kısmı hizmete açıldı. Köprünün demir yolu kısmının, Tavrida Federal Otoyolu'nun ve çeşitli alandaki diğer projelerin inşası devam etmektedir.

Rusya-Türkiye 8. Üst Düzey İş Birliği Konseyi Toplantısı sonunda Hızlandırılmış Patent İncelemesine İlişkin Mutabakat Zaptı, Standardizasyon ve Uygunluk Değerlendirme Alanlarındaki Mutabakat Zaptı'nın 2019-2022 Dönemi Uygulama Planı ve Rusya Doğrudan Yatırımlar Fonu ile Türkiye Varlık Fonu arasında imzalanan 900 milyon avro ortak sermayeli Rus-Türk Yatırım Fonu kurulmasını öngören metin başta olmak üzere bir dizi anlaşma imzalandı. Genel itibarıyla şu anda ikili ilişkilerde sözleşmesel ve hukuki zemin oluşturulmuştur. Bu zemin son derece sağlamdır. Çeşitli çerçeve anlaşmalar mevcut, stratejik projelere ilişkin hükümetler arası anlaşmalar mevcut, farklı kurumlar arası belgeler mevcut. Bu nedenle en az yeni anlaşmaların imzalanması kadar hali hazırda imzalanmış anlaşmaların hayata geçirilmesinin konuşulması önem arz etmektedir.

Soru: Turizmde yaz sezonu yaklaşıyor. Rusya için Türkiye her zaman önemli bir tatil noktası. 2019 Rusya'da "Türkiye Kültür Yılı" olarak belirlendi. Rusya'dan Türkiye'ye gelen turist sayısında gelişme yaşanacak mı öngörüleriniz nelerdir?

Cevap: Türkiye'yi ziyaret eden Rusların sayısı geçen yıl rekor seviyelere ulaştı. Bu, Türk turizm endüstrisi için kesinlikle önemli bir başarıdır ancak yeteri kadar uzun süredir Türkiye'de yaşayan biri olarak benim görüşümü sorarsanız, Türk turizm şirketleri sundukları hizmetlerin kapsamını geliştirmeli. Kesinlikle gerekli olan ve her zaman talep edilecek geleneksel deniz ve güneş konseptinin dışında Türkiye'nin Rus turistlere önereceği başka şeyler de var. İlk sırada entelektüel turizm, tarihi tesislere yönelik her türlü geziler yer almaktadır. Ülkemizde son derece popüler olan Türk sineması sayesinde, Osmanlı İmparatorluğu'na ilgi gösteren Rusların sayısı giderek artmaktadır. Bugün az gelişmiş olabilir ancak Anadolu'daki Hristiyanlığın doğduğu ve yayıldığı bölgeleri kapsayan hac güzergahları da önerilebilir. Hacı grupları için dini ibadetlerini yapmalarına imkan sunacak uygun altyapının bulunması çok önemli. Bir Rus vatandaşının ikili ilişkilerin ortak tarihiyle bağlantılı yerleri ziyaret etmeye ilgi göstereceğinden eminim. Özellikle de Rus turistleri Karadeniz Bölgesi'ne ve Türkiye'nin doğu illerine çekme açısından güzel fırsatlar bulunduğunu düşünüyorum. Örneğin, Erzurum'da kısa süre sonra, 'Erzurum Yolculuğu' adlı ünlü eserin sahibi olan büyük Rus Yazar Aleksandr Puşkin adına bir müze açılacak. Üstelik bu müze, Puşkin'in bir süre konakladığı, restore edilmiş evde hizmet verecek.

Rusya'da tüm spor dalları çok büyük bir popülerliğe sahip. Türkiye'de turizm şirketleri bu alanı da aktif şekilde teşvik etmeli, kayak merkezleri, su sporları ve benzeri gibi. Yani tur operatörleri, plaj tatili ile bahsedilen alanları bir arada buluşturma imkanı sunacak birtakım hizmet paketleri hazırlayabilir. Birçok turist için iki haftalık ve hatta bir haftalık otel tatili bile sıkıcı olabilir ancak ülke içinde yapılacak tüm seyahatler, usulüne uygun şekilde ruhsat verilmiş tur otobüsleriyle ve tur şirketleri tarafından gerçekleştirilmeli. Güvenliğiyle ilgili çekinceleri olması halinde turistler seyahat etmez.