BİZE ULAŞIN
Arap Yarımadası’nın en fakir ülkesi Yemen’in kuzeyinde, Şii Husilerin 2014’te isyan hareketi ile başlayan iç savaş sebebiyle yoksulluk sınırının altında yaşayan kadınlara Sınır Tanımayan Doktorlar şifa dağıtıyor.
2018 yılının Ağustos ayından beri Yemen’de bulunan uluslararası tıbbi insani yardım kuruluşu Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), Hudeyde ve Taiz cephe hattı arasında mahsur kalan ve savaşta yaralanan Yemenlilere acil cerrahi hizmeti sunmaya devam ediyor. MSF, bölgedeki tek hastanede hamileliği sırasında komplikasyon yaşayan kadınlara yönelik cerrahi hizmetler de veriyor.
Çorak bir alan olan Hudeyde ile Aden arasındaki bölgede bulunan yoksul insanlar ve zor durumdaki hamile kadınlar, yakın çevrede herhangi bir sağlık tesisi olmadığından uzun yol kat ederek bu hastaneye gelmeye çalışıyor. Meşakkatli yolculuk ve yoksulluk yüzenden Muha’daki MSF hastanesine geç gelen hamile kadınların ve bebeklerin hayatta kalma şansları daha düşük oluyor.
Muha’da MSF hastanesinde Ağustos 2018-Ocak 2019 tarihleri arasında 122 sezaryen gerçekleştirildi, acil servise alınan 2 binden fazla hasta tedavi edildi. MSF, Muha’da geçtiğimiz yıl Ağustos ayında bir de bir travma hastanesi açtı.
"Başka hastaneye sevk etseydik kan kaybından ölürdü"
Sınır tanımayan doktorlardan olan anestezi uzmanı El Wong, hamile Hamise isimli kadının yakınına çocuğunu kaybettiğini haber verirken, "Ona her şeyden önce çok üzgün olduğumuzu söyleyin lütfen. Çünkü bebeği hayatını kaybetti. Kendisinin ise doğum sonrası kanamasının devam etme ihtimali var. Kanamayı durduramadığımız takdirde, hayati bir risk oluşması durumunda, rahmini almamızda kendisi için bir sakınca var mı?" diye sordu. Çocuğunu kaybeden ve acilen ameliyata alınan kadın Hamise birkaç gün içinde kendisini topladı.
Hastanede göreve yapan bir ebe olan Furaha Walumpumpu, Hamise’nin durumuyla ilgili "Ciddi kanaması olan bu kadını Aden’deki başka bir hastaneye sevk etseydik, oraya varamadan kesin hayatını kaybederdi. Hayatını kurtarabilmek için birkaç kez kan nakli yaptık. Fakat MSF’nin hastanesine gelemediği için evde hayatını kaybeden pek çok kadın olabilir. Burada anne ölümlerinin çoğu yoksulluktan kaynaklanıyor" dedi.
MSF hastanesine eşini nasıl getirdiğini anlatan Hamise’nin kocası Said "Önce başka bir hastaneye Dabah’a gittik ama hiçbir şey yapmadılar. Eczanede de bir şey bulamadık" dedi.
MSF hastanesine görev yapan ebe Furaha Walumpumpu "Hizmet verdiğimiz sağlık bölgesi en az 400 bin kişiyi kapsıyor. Hamilelere tıbbi destek veren, acil doğum hizmetleri sunan tek bir hastane bile yok. Acil vakalar olduğunda, buradan beş saat uzaklıktaki Aden’e sevk ediyorlar" dedi.
Furaha yalnızca doğumlara yardım etmekle kalmıyor, aynı zamanda çevredeki anne sağlığı birimlerinin iyileştirilmesi için de çaba sarf ediyor. Furaha Walumpumpu, "Hamileler yalnızca kapsamlı bir tıp eğitimi almamış olan geleneksel ebelerden yardım alabiliyor. Bu nedenle sağlık personeline eğitim vermenin, anne ölümlerini ve gereksiz sevkleri azaltmaya yardımcı olabileceğini düşündüm" ifadelerini kaydetti.
Furaha, başka bir hamile kadının durumuyla ilgili verdiği sezaryen kararı için şöyle konuştu, "Leğen kemiği çok dar. Bebek büyük olduğundan geçmesi mümkün değil. Sezaryen gerekiyor". Sezaryanla doğan erkek bebeği tartan Furaha, "Haydi genç adam, bakalım kaç kiloymuşsun. 3,5 kilogram. Şimdi anneye merhaba diyelim" diye sözlerini tamamladı.
