Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Gazze'deki ateşkesi görüşeceği oturumuna, Moskova saldırısı nedeniyle saygı duruşunda bulunarak başladı. BM Güvenlik Konseyi'nde Gazze'de kalıcı ve sürdürülebilir ateşkes için yeni bir karar tasarısı oylamaya sunuldu. Acilen ateşkes sağlanmasını talep eden karar tasarısı konsey tarafından kabul edildi.
15 üyeli BMGK'de geçici üyeler Cezayir, Ekvator, Guyana, Japonya, Malta, Mozambik, Güney Kore, Sierra Leone, Slovenya ve İsviçre tarafından hazırlanan karar tasarısı oylandı.
Tasarı, 14 "evet" ve 1 "çekimser" oyla kabul edildi. ABD çekimser oy kullandı. Uzun süren müzakerelerin ardından karar tasarısında "daimi ateşkes" ifadesinde mutabık kalınmıştı. ABD heyeti, son anda tasarı metninde değişiklik talep ederek "daimi" ifadesini "kalıcı" ile değiştirdi. Böylelikle, ABD'nin ateşkes sürecine esneklik katmış olduğu düşünülüyor. Rusya'nın oylama öncesinde ifadeyi ilk haline çevirmeye yönelik değişiklik önerisi ABD tarafından veto edildi.
7 Ekim'in ardından BMGK'de ilk kez Gazze'de ateşkes talep edilen bir karar kabul edilmiş oldu.
Kararda, BMGK'nin Filistin meselesine ilişkin şimdiye kadar kabul edilen kararları hatırlatılarak, tüm tarafların uluslararası hukuk, uluslararası insancıl hukuk ve uluslararası insan hakları hukukuna uyma yükümlülüğü bulunduğu belirtildi.
Sivil ve sivil altyapılara yönelik saldırılar ve her türlü terör eyleminin kınandığı kararda, esir almanın uluslararası hukukun ihlali olduğu ifade edildi.
Kararda, Gazze Şeridi'ndeki korkunç insani durum hakkında derin endişe duyulduğunun altı çizilerek, Mısır, Katar ve ABD tarafından yürütülen diplomatik çabalar tasdik edildi.
"Ramazan ayında tüm tarafların saygı duyacağı acil ateşkes sağlanması, bunun kalıcı ve sürdürülebilir ateşkese yol açması ve tüm rehinelerin acil ve koşulsuz serbest bırakılması" talep edilen kararda, rehinelerin insani ve tıbbi yardımlarının karşılanması için erişim sağlanması istendi.
Kararda, taraflara esir tuttukları kişilere yönelik uluslararası hukuk uyarınca yükümlülüklerini yerine getirme çağrısı yapıldı.
Gazze Şeridi'ne insani yardım sevkiyatının acilen artırılması gerektiğinin öneminin altı çizilen kararda, aynı zamanda sivillerin korunması ve gerekli insani yardımların sağlanması için tüm engellerin kaldırılması talep edildi.
Kararda, durumun yakından takip edileceği vurgulandı.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Keçeli, "Olumlu bir adım olarak görüyoruz. Temennimiz, İsrail'in bu kararın gereklerini bir an evvel yerine getirmesidir" dedi.
ABD'nin çekimser oy vermesiyle kabul edilmesinin ardından İsrail Başbakanı Netanyahu, İsrail heyetinin Washington'a yapacağı ziyareti iptal etti.
ABD'nin tutum değiştirdiğini söyleyen Netanyahu, "ABD'nin, BMGK'nin ateşkes çağrısını veto etmemesi, politikasında değişikliğe gittiğini gösteriyor" dedi. İsrailli lider, bu tutum değişikliğinin İsrail'in savaşta gösterdiği efora ve rehinelerin salıverilmesine büyük zarar vereceğini öne sürdü.
Beyaz Saray ise, BMGK'de verilen 'çekimser' oyun, ABD'nin Gazze politikasında bir temel değişiklik anlamına gelmediğini söyledi. İsrail'in diplomatik ziyareti iptal etmesine dair bir bilginin kendilerinde olmadığını belirten Beyaz Saray Temsilcisi Kirby, "Gelip gelmeme kararını İsraillilere bırakıyoruz. Eğer heyet gelmezse, ABD İsrailli mevkidaşlarıyla görüşmeye devam eder" dedi.
22 Mart'ta oylamaya sunulan ve Çin ile Rusya'nın veto ettiği ABD karar tasarısı, 20 Şubat'ta müzakerelere açılmıştı. Tasarıda, Gazze'de ateşkesi rehinelerin bırakılmasıyla ilişkilendirip diplomasiyi destekleme çağrısıyla yetinilmişti.
Diplomatik çabalarla sağlanacak olan ateşkesin sürdürülebilir ateşkese çevrilmesinin önemine işaret edilen tasarıda, "Hamas ve diğer terörist ve aşırıcı grupların Filistin halkını temsil etmediği" ve Hamas'ın "bazı üye ülkelerce terör örgütü ilan edildiği"ne dikkat çekilmişti. Gazze'ye ilişkin 7 Ekim 2023'ten sonra çok sayıda oturum düzenlenen BMGK'de, bugün yapılanla 10 karar tasarısı oylamaya sunuldu.
Bu kararla birlikte 2712 ile 2720 sayılı kararlar da kabul edilmişti.
Ömer Çelik'ten Gazze'de ateşkes tasarısına ilişkin açıklama yaptı. AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik'in sosyal medyadan yaptığı paylaşım şöyle:
"Gazze'de acilen ateşkes sağlanması karar tasarısının BM Güvenlik Konseyi'nde kabul edilmesi, Filistin’de akan kanın durması yolunda ümit veren bir gelişmedir.
Kuşkusuz bu karar, başta küresel vicdanı temsil eden Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere küresel vicdana kulak veren liderlerin yürüttükleri yoğun diplomasinin sonucudur. Bu kararın, en kısa zaman "kalıcı" bir ateşkese yol açması gerektiğine inanıyoruz."
(AA)