Taliban, Afganistan'da bakanlık teklifini reddetti

David Loyn

BBC Afganistan muhabiri

Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani'nin Taliban ile uzlaşabilmek için yeni kurulan hükümette örgüte üç bakanlık teklif ettiği ancak Taliban'ın bu teklifi geri çevirdiği belirtildi.

Eşref Gani'nin Cumhurbaşkanlığı görevine geldikten üç ay sonra, bugün yeni kabineyi açıklaması bekleniyor.

Kabinenin kurulması Gani ile hükümetteki koalisyon ortağı Abdullah Abdullah arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle bir türlü tamamlanamıyordu.

BBC'ye bilgi veren Cumhurbaşkanı Eşref Gani'ye yakın kaynaklar, "Cumhurbaşkanı kabinenin sadece iktidardaki iki siyasi oluşumu değil, Afganistan'daki tüm siyasi oluşumları temsil etmesi gerektiğini düşünüyor" dedi.

Cumhurbaşkanı Gani'nin hükümetine almak istediği üç isim, yıllardır açıkça Kabil'de yaşayan Taliban'ın eski Pakistan büyükelçisi Molla Zaif, Taliban'ın eski dışişleri bakanı Vekil Muttavekil ve Taliban ile güç birliği yapan Gulbeddin Hikmetyar'dı.

Bu isimlere kırsal işler, Taliban'a gümrük vergisini uygulama sorumluluğu verecek olan sınırlar ve Hac bakanlıklarının ayrılması öngörülüyordu.

Bunun yanı sıra güneydeki Nemruz, Kandehar ve Helmand eyaletlerine Taliban valileri atanması konusunda pazarlık yapılıyordu.

Bunlar uluslararası topluluk açısından Taliban ile yapılacak anlaşmanın en tartışmalı noktalarıydı.

NATO, Afganistan'daki en büyük kayıplarını Taliban güçlerini güney eyaletlerinin dışında tutmaya çalışırken vermişti.

Ancak şimdi Gani'nin teklifi reddedildi.

Taliban liderlerine yakın bir kaynak, Gani'nin geçenlerde Afganistan'da bazı uluslararası birliklerin kalmasına izin veren bir anlaşma imzalamış olmasının en büyük engeli oluşturduğunu söyledi.

Taliban ayrıca anayasada değişiklik yapılmasını ve yargılamadan muaf tutulacağı güvencesini istiyor.

Karzai'den farklı bir liderAncak söz konusu mevkilerin önerilmesi bile, Eşref Gani'nin Hamid Karzai'den farklı bir cumhurbaşkanı olduğunu, değişim için cesur ve tartışma yaratan adımlar atmak istediğini gösteriyor.

Gani'yi destekleyenler, Pakistan'daki Taliban güçlerini sıkıştırmak için İslamabad yönetimiyle daha yakın işbirliği kurulduğunu ve Pakistan'dan çeşitli heyetlerin Kabil'i ziyaret ettiğini hatırlatıyor.

Afganistan cumhurbaşkanı ilişkilerin geliştirilmesi için, Çin ve Suudi Arabistan'ın da Pakistan üzerindeki etkilerini kullanmalarını istedi.

Ama bütün bunlar 2002 yılında Cumhurbaşkanı Karzai'nin işbaşına geldiğinde de konuşulmuştu.

Taliban'ın yeni hükümete katılıp katılmayacağı konusu bir yana, bakanlar kurulunun açıklanmasındaki gecikme yaygın bir kaygı yaratıyor ve ekonomik alanda iyileşme olasılıklarını baltalıyor.

Seçim kampanyasında verilen sözlerin ne derece uygulandığını izleyen bir yerel grup 83 taahhüde dokunulmadığını, 20'yi aşkın konuda da ilerleme kaydedilmesine rağmen sadece dördünün uygulanabildiğini belirtiyor.

Taliban'ın hükümette yer almasının ülkedeki çatışmalara son verip vermeyeceği de belirsiz; bazı Taliban komutanları her türlü anlaşmaya karşı çıkıyor.