Türkiye-Pakistan-İran İş Birliği Sempozyumu

İran'ın Ankara Büyükelçisi Muhammed Farazmand, ABD'nin İran yaptırımlarında muafiyete son vermesi kararına ilişkin, "Bizler kendi çıkarlarımızı savunmak istiyoruz. İran ile herhangi bir ticaret ya da ilişkinin olmaması, Türkiye ve Pakistan'ın ulusal çıkarlarına karşıdır." dedi.

İran Araştırmaları Merkezi (İRAM), Yıldırım Beyazıt Üniversitesi (AYBU), İslamabad Stratejik Çalışmalar Enstitüsü (ISSI) ve İran Siyasi ve Uluslararası Araştırmalar Enstitüsüsü (IPIS) ortaklığında Ankara'da "Türkiye-Pakistan-İran İş Birliği Sempozyumu" düzenlendi. Sempozyuma, İran'ın Ankara Büyükelçisi Farazmand ve Dışişleri Bakanlığı Güney Asya Genel Müdürü Büyükelçi Rıza Hakan Tekin'in yanı sıra çok sayıda diplomat ve akademisyen katıldı.

Tekin, burada yaptığı konuşmada, Türkiye, İran ve Pakistan'ın bulunduğu coğrafyadaki yaşanan son gelişmelerin bölgedeki gerilimleri artırdığını ve bunun da Türkiye'yi etkilediğini ifade etti.

ABD'nin İran yaptırımlarında muafiyete son vermesi kararına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Tekin, ABD'nin çok kısa vadeli ve dar politikalar izlediğini ve bu konuyu muhataplarıyla yaptıkları görüşmelerde sıklıkla gündeme getirdiklerini aktardı. Tekin, "Bizler, asla tek taraflı yaptırımlara inanmadık. Bu, İran için de diğer ülkeler için de böyle." ifadesini kullandı.

Söz konusu yaptırımların etkisini azaltmak için bölgesel iş birliğinin giderek hayati olduğuna dikkati çeken Tekin, Türkiye, İran ve Pakistan'ın muazzam bir potansiyel ve kapsama alanına sahip olduğunu ifade etti.

Tekin, bazı dış zorluklar nedeniyle bu potansiyelin yeterince kullanılamadığına vurgu yaparak, bu potansiyelin kullanımında yaptırımların da engelleyici unsurlar arasında yer aldığını söyledi.

Türkiye, İran ve Pakistan'ın zengin ve hareketli insan sermayesine sahip olduğuna dikkati çeken Tekin, "Daha fazla ticaret ve iş birliği için uygun bir zemin oluşturması gerekiyor ki bu şekilde dış faktörlere daha az kırılgan hale gelebilelim." şeklinde konuştu.

Tekin, bu üç ülkenin de ciddi güvenlik tehditleriyle karşı karşıya olduğunu belirterek güvenlik alanında ikili ya üçlü iş birliğine gidilmesi durumunda bunun diğer alanlarda da olumlu etki oluşturabileceği değerlendirmesinde bulundu.

Geleceğe umutla bakabilmek için meselelerin ortak çıkar perspektifinden ele alınması ve çok çalışılması gerektiğini vurgulayan Tekin, üç ülkenin daha somut projeler geliştirme konusunda kararlı olduğunu ve yeterli potansiyele sahip olduğunu dile getirdi.

- "ABD ve İsrail'in tek yönlü politika uyguladığı 3 ülkeyiz"

İran'ın Ankara Büyükelçisi Farazmand, İran, Türkiye ve Pakistan'dan diplomat ve akademisyenlerin katıldığı sempozyumun bölgenin büyük türbülanstan geçtiği bir dönemde düzenlendiğine dikkati çekerek toplantının paydaşlarına teşekkür etti.

Farazmand, Türkiye, İran ve Pakistan'ın Hint Okyanusu'ndan Akdeniz ve ötesine uzanan benzersiz bir coğrafyada yer aldığını işaret ederek, bu ülkelerin istikrarlı olmaya çalışan siyasi güçleri barındırdığını ve petrol ve doğal gaz gibi çok çeşitli enerji kaynaklarına sahip olduğunu dile getirdi.

Öte yandan, bölgenin aşırıcılık ve mezhepçilik gibi bazı ortak tehditlerle karşı karşıya olduğuna dikkati çeken Farazmand, "ABD'nin yaptırımlarından sadece İran muzdarip değil, Pakistan ve Türkiye'de çeşitli açılardan ABD'nin baskısı altında. ABD ve İsrail'in tek yönlü politika uyguladığı 3 ülkeyiz." değerlendirmesinde bulundu.

Farazmand, İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif'in 17 Nisan'da Ankara'ya gerçekleştirdiği ziyarette Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu ile oldukça verimli toplantılar yaptığını aktararak, bu toplantılarda ikili ilişkilerin belirli düzeylerde geliştirilmesi kararının alındığını söyledi.

Büyükelçi Farazmand, görüşmelerde ekonomi, enerji ve ikili ticaret konularının da ele alındığını dile getirerek, İran'dan Türkiye'ye gönderilen petrol ve doğal gaz kapasitesi ve yerel para birimiyle ticaret konularının gündeme geldiğini anlattı.

Türkiye ve Pakistan'ın ABD'nin yaptırım kararına karşı çıktığını belirten Farazmand, "Bizler kendi çıkarlarımızı savunmak istiyoruz. İran ile ilgili herhangi bir ticaret ya da ilişkinin olmaması Türkiye ve Pakistan'ın ulusal çıkarlarına karşıdır." ifadesini kullandı.

Pakistan'ın Ankara Büyükelçiliği İkinci Katibi Ifrah Tarık da söz konusu 3 ülkenin bölgede çeşitli meydan okumalarla karşı karşıya olduğuna işaret ederek, ülkesi, Türkiye ve İran'ın bu meydan okumalara karşı iş birliğini artırması gerektiği görüşünü paylaştı.

İran Araştırmaları Merkezi (İRAM) Başkan Vekili Dr. Hakkı Uygur, sempozyum kapsamında bu 3 ülke arasında başta ekonomi olmak üzere iş birliği imkanlarının akademik boyutta ele alınacağını ifade etti.

Uygur, küresel sistem ve uluslararası ilişkilerde benzerliklere sahip bu 3 ülkenin, zaman zaman komşu ülkelerle yaşadığı sıkıntıların nasıl aşılacağının sempozyumda masaya yatırılacağını kaydetti.