Yüksek yapılar tarih boyunca insanlığın ilgisini çekmiş. Binlerce yıl önce inşa edilen piramitler, surlar ve kale gibi birçok yüksek yapı, günümüze kadar ulaşmayı başarmış. 20. yüzyıl sonrası teknolojinin de ilerlemesiyle daha yüksek yapılar inşa edilmeye başlanarak; ilk gökdelen unvanını New York'ta bulunan 21 katlı Flatiron binası aldı. Günümüzde ise yüksek yapıların kat sayıları artık yüzlerle ifade ediliyor. İşte en yüksek noktasına bakmaya çalıştığınızda neredeyse sonu yokmuş hissiyatı verecek dünyanın en yüksek yapıları...
Burc Halife, 828 metre yüksekliği ve 164 katı ile dünyanın en yüksek yapıları arasında ilk sırada yer alan devasa bir gökdelen. Birleşik Arap Emirlikleri Başkanı ve Abu Dabi Hükümdarı Halife bin Zayid el-Nehyan’ın binanın tamamına bağışladığı paradan dolayı yapının adı Burc Halife olmuştur. Burc Halife adıyla bilinen bu bina aslında dünya genelinde “En yüksek bina, en çok katlı yapı, dünyanın en hızlı ve en yükseğe çıkan asansörü, en uzun açık hava gözlem güvertesi, dünyanın en yüksekte yer alan camisi ile dünyanın en yüksek restoranı” unvanlarına sahiptir.
Dubai'de bulunan binanın inşası 2010 yılında tamamlanmıştır. Ancak tüm bunlar bir yana, binanın yapımında işçilerin zor şartlar altında çalıştığı, günde 3,43 – 5,25 dolar aldıkları; hatta az bir ücret karşılığında inanılmaz derecede uzun saatler çalıştığı ve korkunç barınaklarda kaldıkları yönünde haberler gündeme gelmişti.
Jetgiller çizgi filminin gerçek dünyaya yansımış hali olan yapılardan bir örnek yine Çin'den geliyor. 128 katlı Şangay Kulesi, 632 metre yüksekliğiyle dünyanın en yüksek ikinci yapısı. Bu özelliğinin yanında binada toplam 270 tane rüzgar türbini bulunuyor. Bu türbinler, binanın elektrik ihtiyacında kullanılıyor. Hatta bu yüzden bina, ABD Yeşil Bina Konseyi‘nin verdiği LEED Gold Sertifikası ve Çin Üç Yıldızlı Yeşil Bina Tasarımı Etiketi kazandı. Şanghay Kulesi, bu iki sertifikaya sahip olan en yüksek binadır.
Ebrac el-Beyt, Osmanlı mirası Ecyad Kalesi’nin yıkılıp yerine inşa edilen, yedi binalık bir yapı kompleksidir. Suudi Arabistan’ın en yüksek binası ve dünyanın en büyük ve en yüksek oteli özelliğini taşır. Bina Mekke’de, Kabe’yi içine alan Mescid-i Haram’ın yanında yer alıyor. İkonik saat kulesi, dünyanın en büyük saat kadranına sahiptir. Dört katlı Saat Kulesi Müzesi’ne de ev sahipliği yapmaktadır.
Çin'in silikon vadisi Shenzhen'de bulunan Ping An Finans Merkezi Binası (PAFC), 599 metrelik yüksekliği ve 115 kat sayısıyla 2017 yılından itibaren şehrin simgesi olmuş durumdadır. Aynı zamanda bina Çin’in ikinci en yüksek binasıdır. Ayrıca binanın asansör sistemleri ve yürüyen merdivenleri de bir Türk firması tarafından kurulmuştur.
Dünyanın en yüksek 5. binası olan Lotte World Tower, Güney Kore'nin başkenti olan Seul şehrinde bulunuyor. Yapımı 2017 yılında tamamlanan bu gökdelen, 556 metre yüksekliğe sahip ve 123 katlıdır.
Türkçesiyle Özgürlük Kulesi, dünyanın altıncı en yüksek binası olma konumuna ek olarak Batı Yarımküre’deki en yüksek yapıdır. Adını, 11 Eylül 2001’deki terörist saldırılarında yıkılan İkiz Kuleler’in kuzey kulesinden almıştır.
Kule, birden fazla ofis binası ve orijinal İkiz Kuleler’in zemininde bir Ulusal 11 Eylül Anıtı ve Müzesi içeren bir kompleksin parçasıdır. Binanın resmi yüksekliği; Amerika Birleşik Devletleri’nin kuruluşunu ifade eden Bağımsızlık Bildirgesi’nin imzalandığı yıla göre 1,776 fittir. Binada 94 adet kat vardır.
Çin’in üçüncü yüksek binası olan Guangzhou Chow Tai Fook Finance Center, 111 kata sahiptir. Çok amaçlı bina, farklı işlevlere hizmet ettiği için biraz farklı kat boyutlarına ihtiyaç duymuştur. Bina, çoğunlukla halka yönelik olan sekiz katlı alanlardan oluşan bir platform üzerine oturtulmuştur. Ve Tianjin CTF Finans Merkezi’ne benzer şekilde sekiz mega sütunla desteklenmiştir.
Dünyanın en yüksek binaları arasında sekizinci sırada yer alan bu yapı aslında Tianjin Ekonomik Kalkınma Bölgesi’nin bir parçasıdır ve yeni konutlara, ofis alanlarına ve bir otele sahiptir.
Pekin’in en yüksek binası olarak biliniyoe. 109 kattan oluşan bu binanın yapım aşamasındaki en büyük ilham kaynağı ise Çin’in Bronz Çağı’na ait olan “Zun” isimli bir şarap kabıdır.
Burc Halife’nin inşa edilmesinden önce bu bina aslında dünyanın en yüksek yapıları listesinde uzun bir süre boyunca birinci sırada yer almıştı. Tayvan’da yer alan 101 katlı bu binanın eski adı ise Taipei Financial Center (Taipei Finans Merkezi) idi. Gökdelenlerin modern dokusuna aykırı olarka bu bina Asya kültüründen esintiler taşımasıyla ünlüdür. Binanın her biri sekzi katı tutan, sekiz ayrı dikey parçaları vardır. Bu parçalar Çinlilerin 8 rakamıyla kurdukları yakın ilişkiliyle alakalıdır. 8 rakamı bolluk, bereket, zenginlik ve refahı sembolize eder. Ayrıca her grup; bir bambu sapı, bir pagoda ve Çin külçeleri veya para kutuları şeklinde soyutlanmış şekilde tasarlandı.
Şanghay Dünya Finans Merkezi ise Çin’de yer alan, 101 katlı bir gökdelendir. Yapıda Antik Çinlilerin dünyayı temsil etmek için kullandığı kare prizma kozmik kemerlerle kesişecek şekilde konum almaktadır. Bu yapı, denge oluşturmak için yerle buluşan veya kesişen cenneti sembolize eder.
484 metre uzunluğa ve 108 kata sahip olan Uluslararası Ticaret Merkezi, Hong Kong’un en uzun binasıdır. Yoğun ve modern müstakil bir topluluk olan Union Square‘in bir parçasıdır. Esas olarak Union Square bölgesinin konut, ticari ve iş ihtiyaçlarını karşılamayı hedefler. Ancak Sky100 ve Hong Kong Ritz Carlton gibi popüler turistik olanaklara da sahiptir.
New York’ta yer alan Central Park Tower (Nordstrom Kulesi), dünyanın en yüksek konut binası unvanına sahiptir. Yapıdaki çoğu ev, Central Park’ın eşsiz manzarasına sahiptir.
Rusya’nın St. Petersburg şehrinde yerleşim yeri dışında yer alan, çok amaçlı kullanıma imkan veren bir gökdelendir. 87 kata sahip bu gökdelen, Avrupa’nın en yüksek binasıdır. Ancak Rusya’daki en yüksek yapı değildir. Çünkü, Rusya’nın en yüksek yapısı 540 metre ile Ostankino Kulesi’dir.
Lakhta Center, Rusya’da St. Petersburg’un tarihi kulelerini gölgelediği için tartışma konusu olmuştu. Bu yüzden yerleşim olarak St. Petersburg’daki Lakhta adlı alternatif bir bölgeye taşındı.
Vietnam’ın Ho Chi Minh Kenti’nde yer alan, 81 kattan oluşan bu yapı tüm Güneydoğu Asya’nın en yüksek binasıdır. Saygon Nehri’nin batı kenarı boyunca Ho Chi Minh City’nin lüks bir bölgesinde yer alan gökdelen, Vinhomes Central Park adlı canlı bir üst düzey bölgenin merkezi olarak işlev görüyor.
