Adet düzensizliği, 21-35 gün arasında değişen aylık adet düzeninin 21'den kısa veya 35'den uzun olmasıyla tanımlanır.
Kadının aylık düzeni bozuksa, ultrasonografi ve yapılan hormonal testler ile patolojik anatomik bir rahim ya da yumurtalık bozukluğu veya hormonal bir denge bozukluğu olup olmadığı tespit edilebilir.
Kadınlar arasında en çok adet düzensizliğinin sebebi polikistik over denilen uzun adet dönemidir. Kişide tüylenme, kilo, akne gibi sivilce oluşumları görülüyorsa polikistik overden bahsedilebilir.
Polikistik over ultrason yardımıyla küçük kistlerden oluşan yumurtalığın görülmesiyle tespit edilebilir.
ADET DÖNGÜSÜ NEDİR?
Adet döngüsü, bir kadının vücudunun hamilelik olasılığına hazırlanırken geçirdiği aylık değişiklikler dizisidir. Yumurtalıklardan biri her ay yumurtlama adı verilen bir yumurta salgılar. Aynı zamanda hormonal değişiklikler rahmi gebeliğe hazırlar. Yumurtlama meydana gelirse ve yumurta döllenmezse, rahmin iç kısmı vajinadan akar. Bu bir adet dönemidir.
NORMAL OLAN NEDİR?
Bir adet döneminin ilk gününden sonraki ilk gününe kadar sayılan adet döngüsü her kadın için aynı değildir. Adet akışı her 21 ila 35 günde bir meydana gelebilir ve iki ila yedi gün sürebilir. Adetin başlamasından sonraki ilk birkaç yıl uzun döngüler yaygındır. Bununla birlikte, adet döngüleri yaşlandıkça kısalma ve daha düzenli hale gelme eğilimindedir.
Adet döngünüz düzenli olabilir (yaklaşık her ay aynı uzunlukta) veya biraz düzensiz ve adet döneminiz hafif veya ağır, ağrısız veya ağrısız, uzun veya kısa olabilir ve yine de normal kabul edilebilir.
Uzun süreli doğum kontrol hapları ve rahim içi cihazlar gibi belirli doğum kontrol yöntemlerinin kullanımının adet döngünüzü değiştireceğini unutmayın. Menopoza yaklaştığınızda, döngünüz tekrar düzensiz hale gelebilir. Bununla birlikte, rahim kanseri riski yaşlandıkça arttığından, menopoz çevresinde herhangi bir düzensiz kanamayı sağlık uzmanınızla görüşün.
ADET DÖNGÜNÜZÜ NASIL TAKİP EDECEKSİNİZ?
Sizin için neyin normal olduğunu öğrenmek için, adet döngünüzün kaydını bir takvimde tutmaya başlayın. Adet dönemlerinizin düzenini belirlemek için başlangıç tarihinizi birkaç ay boyunca arka arkaya izleyerek başlayın.
Adet dönemlerinizle ilgili endişeleriniz varsa, her ay aşağıdakileri de not edin:
Bitiş tarihi. Adetiniz genellikle ne kadar sürer? Normalden daha uzun mu kısa mı?
Akış. Akışınızın ağırlığını kaydedin. Normalden daha hafif mi yoksa daha mı ağır görünüyor? Sıhhi korumanızı ne sıklıkla değiştirmeniz gerekiyor? Herhangi bir kan pıhtısı geçirdiniz mi?
Anormal kanama. Dönemler arasında kanamanız var mı?
Ağrı. Adet döneminizle ilişkili herhangi bir ağrıyı tanımlayın. Ağrı normalden daha mı kötü hissediyor?
Diğer değişiklikler. Ruh halinizde veya davranışınızda herhangi bir değişiklik yaşadınız mı? Regl dönemlerinizde değişiklik zamanlarında yeni bir şey oldu mu?
ADET DÜZENSİZLİKLERİNE NE SEBEP OLUR?
Adet döngüsü düzensizliklerinin birçok farklı nedeni olabilir.
Hamilelik veya emzirme. Kaçırılan bir adet, hamileliğin erken bir işareti olabilir. Emzirme tipik olarak hamilelikten sonra adetin geri dönmesini geciktirir.
Yeme bozuklukları, aşırı kilo kaybı veya aşırı egzersiz. Anoreksiya nervoza gibi yeme bozuklukları, aşırı kilo kaybı ve artan fiziksel aktivite adet görmeyi bozabilir.
Polikistik yumurtalık sendromu. Bu yaygın endokrin sistem bozukluğuna sahip kadınlarda, ultrason muayenesi sırasında görüldüğü gibi her yumurtalıkta bulunan folikül adı verilen küçük sıvı birikimleri içeren genişlemiş yumurtalıkların yanı sıra düzensiz dönemler olabilir.
Yumurtalık yetmezliği. Prematüre yumurtalık yetmezliği, 40 yaşından önce normal yumurtalık fonksiyonunun kaybı anlamına gelir. Yumurtalık yetmezliği olan kadınlar yıllarca düzensiz veya ara sıra olan regl dönemi geçirebilir.
Pelvik inflamatuar hastalık. Üreme organlarının bu enfeksiyonu, düzensiz adet kanamalarına neden olabilir.
Rahim fibroidleri. Rahim fibroidleri, rahmin kanserli olmayan büyümeleridir. Ağır adet dönemlerine ve uzun süreli adet dönemlerine neden olabilirler.
ADET DÜZENSİZLİKLERİNİ ÖNLEMEK İÇİN NELER YAPILABİLİR?
Bazı kadınlar için doğum kontrol haplarının kullanılması adet döngülerini düzenlemeye yardımcı olabilir. Yeme bozukluğu gibi altta yatan sorunların tedavisi de yardımcı olabilir. Ancak bazı adet düzensizlikleri önlenemez.
- Adet dönemleriniz aniden 90 günden fazla duruyorsa (hamile değilseniz),
- Düzenli adet dönemi düzensiz hale geldiyse,
- Yedi günden fazla kanama yaşanıyorsa,
- Her zamankinden daha şiddetli kanamanız varsa veya her bir veya iki saatte bir birden fazla ped veya tamponu değiştiriyorsanız,
- Adet dönemleriniz 21 günden az veya 35 günden fazla aralıklıysa,
- Dönemler arasında kanama oluyorsa,
- Regl döneminiz boyunca şiddetli ağrı geliştirirseniz,
- Tampon kullandıktan sonra aniden ateşiniz yükselir ve hasta hissedersiniz,
- Adet döngünüzle ilgili sorularınız veya endişeleriniz varsa, sağlık uzmanınızla görüşün.
ADET DÜZENSİZLİĞİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Adet düzensizliği denildiğinde ilk akla gelen polikistik over sendromudur. Polikistik over sendromunda adetler uzar.
35 günü aşınca yumurtlama fonksiyonu uzadığı için kadının adeti de geç olmaya başlar. Polikistik over sendromunda, kişide adet düzensizliği, akne, tüylenme, kilo alımı ve kısırlık semptomlar arasında sayılır.
Polikistik over sendromu olan kadınların gebe kalmak ve yumurtalık fonksiyonlarını aktive etmek için ilaç kullanması gerekmektedir.
Yumurtlama için dışarıdan alınan ilaçlar ve yapılan takiplerle, uygun yumurta büyüklüğü tespit edildikten sonra hamilelik için cinsel ilişki önerilir.