Edward Snowden kimdir?

Edward Snowden, 21 Haziran 1983 yılında Kuzey Carolina'ya bağlı Elizabeth City'de dünyaya geldi.

Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) ve Ulusal Güvenlik Dairesi (NSA) çalışanı olan Edward Snowden, NSA bilgilerini medyaya ifşa ederek NSA tarafından yürütülen küresel izleme aletlerinin işletme detaylarını, Beş Göz ortaklarını ve birçok ticari ve uluslararası ortağı ortaya çıkaran NSA sızıntılarını başlatmıştır.

Edward Snowden tarafından NSA belgelerinin sızdırılması, daha önce Pentagon belgelerini sızdıran Daniel Ellsberg tarafından ABD tarihindeki en önemli sızıntı olarak gösterilmektedir. Edward Snowden, 5 Haziran 2013'te başlayan bir süreçte PRISM, XKeyscore ve Tempora gibi internet izleme programlarının yanında ABD ve Avrupa'nın telefon metadatalarının alıkonulmasını ortaya çıkardı. Raporlar, Edward Snowden'in NSA çalışanı Booz Allen Hamilton için çalışırken The Guardian ve The Washington Post'a sızdırdığı belgelere dayanmaktadr. Edward Snowden tarafından sızdırılan belgeleri yayımlamaması için gazetelere yapılan baskılar işe yaradı. Bunun sonucunda gazeteler Kasım 2013 tarihine kadar sadece eldeki belgelerin yüzde birini yayımlayabildi.

NSA'dan bilgi sızdırdığı için ABD'de adil bir şekilde yargılanmayacağına inanan Edward Snowden, bunun üzerine ülkeyi terk ett ve Julian Assange'in tavsiyesiyle Rusya'ya gitti. Burada bir süre havaalanında kalan Edward Snowden, ardından 1 yıllık geçici siyasi sığınma hakkı almayı başardı ve bu sürenin dolmasının ardından 4 yıllık geçici oturum hakkı elde etti.

Bir tartışma konusu olarak Snowden çeşitli çevreler tarafından kahraman, ihbarcı, muhalif, hain ve vatansever olarak nitelendirildi. Snowden'e göre onu belgeleri sızdırmaya iten tek neden "halkı onlar adına ne yapıldığı ve onlara karşı neler yapıldığı konusunda bilgilendirmek"ti. İfşa edilen belgeler toplu gözetleme, hükümet gizliliği ve ulusal gizlilikle bilgi mahremiyeti arasındaki denge hakkındaki tartışmaları alevlendirdi. NSA ifşalarının başlmasından yedi ay sonra Snowden görevinin tamamlandığını belirtti.

Bir federal yargıç Aralık 2013'te hükümetin, "neredeyse kesinlikle" devlet içinde veya devlete gelen neredeyse tüm telefon konuşmalarından metadata toplayarak ABD anayasasına karşı hareket ettiğini dile getirdi. On gün sonra, başka bir federal yargıç gözetleme programının yasal olduğunu dile getirdi ve sonuç olarak programın anayasaya uygunluğunun en sonunda Yüce Divan'da tartışılması olasılığını yükseltti.

Edward Snowden, Amerikalı yetkililer tarafından bir kaçak olarak görülürken, Edward Snowden Rusya'da yaşamaya devam ediyor.

Edward Snowden'in hayatı yönetmen Oliver Stone tarafından beyaz perdeye aktarıldı. Citizenfour adlı belgesel 24 Ekim 2014 tarihinde halk gösterimine açıldı.