FT: Suriyeli mülteciler uzun bir süre Türkiye'de kalabilir

Financial Times gazetesi Türkiye'deki Suriyeli sığınmacıların durumuna ve ülkeye maliyetlerine ilişkin bir habere yer veriyor. Haberde, ülkelerini terk eden Suriyeli mültecilerin uzun yıllar Türkiye'de kalabileceklerine dikkat çekiliyor.

Financial Times, Suriye'de üçü yılı aşkın bir süredir devam eden iç savaş nedeniyle evlerini terk etmek zorunda kalanların sayısının 9 milyonu bulduğunu belirtti ve "Az sayıda mülteci geri döneceğine inanıyor fakat çoğu hiçbir zaman geri dönememekten korkuyor" ifadesini kullandı.

Nizip'ten Erika Solomon ve İstanbul'dan Dan Dombey'in imzasını taşıyan haberde, Halep'ten yaklaşık üç yıl önce kaçan Suriyeli Mona'nın "Yıllar boyu bir anavatanları olmayan Filistinliler gibi mi olacağız diye düşünüyorum" sözlerine yer veriliyor.

Mültecilerin durumunun Ankara için de 'yük olabileceği' vurgusu yapılan haberde yer alan ifadelerden bazıları şöyle:

"Kalıcı olma hissi, yalnızca Türkiye'deki 1.6 milyon mültecinin kaygısı değil. Mültecilerin ekonomik ve toplumsal maliyeti Ankara'yı da telaşlandırıyor. Fonlar tükeniyor."

"Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'a karşı ayaklanmanın başlamasından ve iç savaşa evirilmesinden bu yana, Türkiye'nin insani yardım harcamaları da beş katına çıktı. Ankara'nın Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na verdiği istatistiklere göre Türkiye'nin insani yardım fonlarının yüzde 90'ından fazlası Suriye'ye ayrılmış."

Kamp dışındaki Suriyeliler 'suça bulaşıyor'

"Türkiye, 820 milyar dolarlık ekonomisi her yıl mültecilere harcanan 1.5 milyar dolarlık yükün altındayken bile, hala tam kapasite dolan kamplardaki 220 bin mültecinin ihtiyaçlarını karşılayabiliyor. Ankara'yı asıl endişelendiren, kamp dışında yaşayan yaklaşık 1.4 milyon mültecinin giderek artan hoşnutsuzluğu."

Financial Times'a konuşan GlobalSource Partners ekonomisti Atilla Yeşilada, "Bu insanlara ya gıda ve sığınacak yer verirsiniz ya da öfkeleri, onları kökenciler ve suçlular tarafından kendi saflarına çekilmelerine daha meyilli hale getirir" yorumunu yapıyor.

Kamp dışındaki mültecilerin ellerindeki paralarla garajları, inşaat halinde kalmış binaları kiraladıklarını yazan gazete, Türkiye'de yasal çalışma izinleri olmayan mülteciler arasında çocuk işçilerin ve seks işçiliğinin de arttığını yazıyor.

Haberde, "Ankara mültecilerin çalışabilmeleri için yeni uygulamalar getirmeye hazırlanıyor fakat çoğu, yetkililerin de engellemeye çalıştığı, cihatçıların Suriye'ye geçişlerine de yardımcı olan kaçakçılık gibi suçlara bulaşmaya başladı" deniyor.

Financial Times, mülteci krizinin Türkiye'ye maliyetinin 4.5 milyar doları geçtiğini belirtiyor ve Ankara'nın 'dünyaya krizle mücadele için yeterli çabayı göstermediği' eleştirisinde bulunduğunu yazıyor.

Haberde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Avrupa'ya yaptığı 'kapılarını mültecilere açmaları' çağrısı da hatırlatılıyor.

Haber şöyle devam ediyor:

"Avrupa Birliği bu hafta, 70 milyon euro'luk ek yardımla ilgili çalışmaların sonuna gelindiğini duyurdu, fakat Dünya Gıda Programı'nın Suriyeli mültecilere desteğinin bir haftalığına askıya alınması, fonların yetersizliğine işaret ediyor."

"Kısa bir süre önce Türkiye'nin güvenlik güçlerini, ülkeye kaçan Suriyelilere kötü muamelede bulunmakla suçlayan Af Örgütü, uluslararası toplumun mültecileri 'yalnız bıraktığını' söyledi. Fakat ayrıca, Türkiye'nin de yeterince destek talep etmediğini belirtti."

'Sınır kentleri endişeli'

"Yardım çalışanları, özel görüşmelerinde Ankara'nın, harcamalar yeterince şeffaf olmadığı ve yabancı kuruluşların Türkiye'de kayıt yaptırıp faaliyet göstermelerinin zor olduğu gerekçesiyle yardım sağlanmasını güçleştirdiğini söylüyor."

"Reyhanlı gibi, Suriyeli mültecilerin gelmesiyle nüfusun ikiye katlandığı sınır kentlerindeki Türk yetkililer, hizmetleri sürdürmekte ve mültecilerle yerli halk arasındaki gerginliği dindirmekte zorlandıklarını söylüyor."

"Reyhanlı Belediye Başkanı Hüseyin Şanverdi, diğer birçok sınır kenti gibi mültecilerin durumu için daha fazla para verilmesini talep ediyor fakat artık paranın da azaldığı endişesini taşıyor."Financial Times'a konuşan Şanverdi, "Cumhurbaşkanımızın dediği gibi Suriyeliler bizim misafirlerimiz… Esad gittiğinde, onlar da geri dönebilir. Türkiye'de Esad'ın gitmesini bekleyen yaklaşık 2 milyon kişi var" diyor.

Şanverdi, Esad'ın iktidardan gitmemesinin Türkiye için de 'sorun olacağını' söylüyor.

Kobani kentindeki çatışmalar nedeniyle Türkiye'ye son iki ayda 200 bin mültecinin daha geldiğine dikkat çeken gazete, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun da mülteci sayısının 2-3 milyon olabileceği yönündeki uyarısını da ekliyor.

Gazete Nizip'te yaklaşık 5 bin mültecinin yaşadığı kamptaki izlenimleri de paylaşıyor:

"Nizip gibi nispeten daha rahat konteynırların olduğu ve bazı Türk yetkililerin 'rüya kampı' olarak tanımladığı kamplar, içinde koruma kabinelerinin ve girip çıkanların metal detektörlerle tarandığı küçük asfalt köylere dönüşüyor."