Hayali ihracatçıya etkin pişmanlık

ANKARA (ANKA)- Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu yürürlüğe girdi. Yasa, hayali ihracat suçunu işleyenlere etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanabilme olanağı getiriyor.

Yasa, Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre; ihracat gerçekleşmediği halde gerçekleşmiş göstermek ya da gerçekleştirilen ihracata konu malın cins, miktar, evsaf veya fiyatını değişik göstererek, ilgili yasa hükümlerine göre teşvik, sübvansiyon veya parasal iadelerden yararlanarak haksız çıkar sağlayan kişiye, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilecek. Hayali ihracat suçunu işleyenlere etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanabilme olanağı sağlanacak.

Yasaya göre, eşyayı gümrük işlemlerine tabi tutmadan Türkiye'ye ithal edenler ile sahte belge kullanarak gümrük vergileri kısmen veya tamamen ödenmeksizin Türkiye'ye ithal edenlere, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 10 bin güne kadar adli para cezası verilecek. Transit rejimi çerçevesinde taşınan, serbest dolaşımda bulunmayan eşyayı, rejim hükümlerine aykırı olarak gümrük bölgesinde bırakanlara ise 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası verilecek. Belli bir amaç için kullanılmak veya işlenmek üzere ülkeye geçici ithalat ve dahilde işleme rejimi çerçevesinde getirilen eşyayı, sahte belgeyle yurtdışına çıkarmış gibi işlem yapanlara, 6 aydan 3 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası verilecek.

Yasa, eşyanın gümrük işlemlerine tabi tutmaksızın Türkiye'ye ithal edilmesine ve belli bir amaç için kullanılmak veya işlenmek üzere ülkeye geçici olarak getirilen eşyanın, sahte belgeyle yurtdışına çıkarılmış gibi işlem yapılmasına bakılmaksızın; eşyanın bu özelliğini bilerek ve ticari amaçla satın alan, satışa sunan, taşıyan veya saklayanlar 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası verilmesini de öngörüyor. Ayrıca, özel yasaları gereğince gümrük vergilerinden kısmen veya tamamen muaf olarak ithal edilen eşyayı, ithal amacı dışında başka bir kullanıma sunan, satan, devreden ya da bu özelliğini bilerek satın alan veya kabul edenlere, 3 aydan 1 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezasına çarptırılacak.

Yasak eşyayı ithal edenler ile eşyanın bu özelliğini bilerek satın alan ve satanlar, fiil daha ağır cezayı gerektiren bir suç oluşturmadığı takdirde 2 yıldan 6 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezasına çarptırılacak. Geçici ithalat, dahilde işleme ve gümrük kontrolü altında işleme rejimi çerçevesinde ülkeye getirilen eşyayı, gümrük işlemlerini gerçekleştirmeksizin serbest dolaşıma sokan kişiye, eşyanın gümrük değerinin 2 katı idari para cezası verilecek. İthali yasaklanan eşyayı ithal eden kişiye ise eşyanın gümrüklenmiş değerinin 4 katı idari para cezası verilecek.

Yasa, ihracı yasak olan eşyayı Türkiye'den ihraç edenlere, fiil daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde, 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası uygulanmasını öngörüyor.

Hayali ihracatçıya 1 yıldan 5 yıla kadar hapis

İhracat gerçekleşmediği halde gerçekleşmiş göstermek ya da gerçekleştirilen ihracata konu malın cins, miktar, evsaf veya fiyatını değişik göstererek, ilgili yasa hükümlerine göre teşvik, sübvansiyon veya parasal iadelerden yararlanarak haksız çıkar sağlayan kişi, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 10 bin güne kadar adli para cezasına çarptırılacak. Gümrük vergileri ödenerek ihraç edilebilen eşyayı, gümrük işlemlerine tabi tutmaksızın veya aldatıcı işlem ve davranışlarla gümrük vergileri kısmen veya tamamen ödenmeksizin Türkiye'den ihraç edenler ise eşyanın gümrük vergilerinin 2 katı idari para cezasına çarptırılacak.

Örgütlü suça artırım

Kaçakçılık suçunun üç veya daha fazla kişi tarafından işlenmesi halinde ceza yarı oranında artırılacak. Yine yasa suçların ve kabahatlerin, bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi durumunda cezanın yarı oranda artırılmasını öngörüyor.

Etkin pişmanlığa indirim

Yasa, kaçakçılık suçlarından birine katılmış kişinin, resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, suçu, diğer failleri ve kaçak eşyanın saklandığı yerleri ihbar etmesi, verilen bilginin faillerin yakalanmasını veya kaçak eşyanın ele geçirilmesini sağlaması halinde cezalandırılmamasını da öngörüyor. Yasa ayrıca, kaçakçılık suçlarından birini işlemiş olan kişinin, etkin pişmanlık göstererek, soruşturma evresi sona erinceye kadar suç konusu eşyanın gümrüklenmiş değerinin 2 katı kadar parayı devlet hazinesine ödemesi durumunda, hakkında kaçakçılık suçlarından dolayı verilecek cezanın yarı oranda indirilmesini düzenliyor. Ayrıca, yasak olan eşyayla ilgili olarak etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanılmayacak. Hayali ihracat suçunu işleyenler ise etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanabilecek.

Şüpheli eşyanın aranması ve el konulması

Kaçak eşya, her türlü silah, mühimmat, patlayıcı ve uyuşturucu maddelerin bulunduğundan şüphe edilen her türlü kap, ambalaj veya taşımaya yarayan diğer araçlar ile kişilerin üzerlerinde yapılacak arama ve el koymalar CMK'ya göre yapılacak. Gümrük salonları ve gümrük kapılarında kaçak eşya sakladığından kuşkulanılan kişilerin üzeri, eşyası, yükleri ve araçları gümrük kontrolü amacıyla gümrük görevlilerince aranabilecek. Yapılan arama sonucunda tespit edilen kaçak eşyaya derhal el konulacak.

Kaçak eşyayı gizli bölümde taşıyan araçlar ile Türkiye'de sicile kayıtlı olmayan ya da soruşturma devam ederken kaçakçılık suçunun işlenmesinde tekrar kullanılan araçlar alıkonulacak. Değeri kadar teminatı alıkoyma tarihinden itibaren 30 gün içinde Gümrük İdaresine teslim eden araç sahibine araç iade edilecek.

Ateş etme yetkisi

Yasa, Gümrük Yasası gereğince kapı ve yolların dışındaki yerlerden gümrük bölgesine girmek, çıkmak veya geçmek isteyen kişinin "dur" ihtarına uymaması halinde, havaya ateş edilerek uyarı yinelenmesini, ancak silahla karşılık verilmesi veya başka şekilde meşru müdafaa durumuna düşülmesi halinde, yetkili memurların, saldırıyı etkisiz kılacak oranda doğrudan hedefe ateş edebilmesini de düzenliyor.

Kaçak eşyaya el koyanlara, olay başına en fazla 1342 YTL ikramiye verilecek. Kaçak eşyaya el koyanlara ise yılda en fazla 5 bin 369 YTL ikramiye verilecek.

Kamuya bedelsiz akaryakıt tahsisi

Yasa, kaçak şüphesiyle el konulan ve kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idarelerde muhafaza edilmekte olan akaryakıtlardan tasfiyesi yapılmamış olanların, muhafaza eden kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idarelere bedelsiz tahsisini öngörüyor. Ancak, yargılama sonunda sahibine iadesine karar verilen akaryakıtların bedeli ise Hazine'den karşılanacak.