Her yıl 4,5 milyon çocuğun hayatını kurtarıyor! Aşı yaptırmanın önemi nedir? Uzmanlar uyarıyor...

Tıbbi Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selim Badur, 24-30 Nisan Aşı Haftası dolayısıyla çocukluk dönemi aşılamanın önemini vurguladı. Aşıların, temiz içme suyu kullanımından sonra en fazla hayat kurtaran sağlık uygulaması olduğunu belirten Badur, UNICEF'in 2023 yılına ait raporuna dikkat çekerek, her yıl 4-4,5 milyon çocuğun ölümünün aşılar sayesinde önlendiğini ifade etti. Dünya Sağlık Örgütü'nün 2024 raporuna göre ise son 50 yılda en az 157 milyon yaşamın aşılar sayesinde kurtarıldığına işaret etti. Badur, aşılamanın toplum sağlığı için taşıdığı önemin altını çizerek, aşı oranlarının artırılması gerektiğini söyledi.

'AŞILANMAYAN ÇOCUKLAR RİSK OLUŞTURUYOR'

Söz konusu grupların etkisi sonucu, ülkemizde 2000’li yıllarda yüzlerle ifade edilen aşılanmamış çocuk sayısının, 2020 yılında 100 binlere ulaştığını ifade eden Badur, “Bu tabloya baktığımızda, aşılanmayan çocuklar sadece kendileri için değil, çevrelerindeki çocuklara da etkenleri bulaştırarak toplum sağlığını tehdit etmektedirler. Bu gerçekten hareketle ‘Benim bedenim benim kararım’ ya da ‘Benim çocuğuma dışardan bir madde verilmesine, ebeveyini olarak ben karar veririm’ yaklaşımlarının ne denli sakıncalı olduğu anlaşılmaktadır” dedi.

"SOSYAL MEDYA ÜZERİNDEN AİLELERİ AŞILARDAN SOĞUTMAK, CİDDİ BİR SORUNDUR"

Yaşamın ilk yıllarında bağışıklığın güçlenmesi için aşılamanın yaygınlaştırılmasının önemli olduğunu kaydeden Prof. Dr. Selim Badur, “Anneden pasif olarak geçecek antikorların koruması ortadan kalkınca bebeklerin hastalıklara açık olacakları; ancak aşılama ile korunmalarının mümkün olacağını biliyoruz. İşte bu denli önemli bir işleve sahip olan aşıları, bilimsel olmayan, gerçekler ile bağdaşmayan savlarla karalamak; özellikle sosyal medya üzerinden yaygınlaşan mesajlar ile aileleri aşılardan soğutmak, yükselmekte olan ciddi bir sorundur. Günümüzde aşı karşıtlığını bilim karşıtlığı şeklinde nitelemek doğru olacaktır” dedi.

KIZAMIK YÜKSELİŞTE

Çocuk hastalıkları ile ilgili salgınların dünyada da gündeme geldiğini belirten Badur, “Bugün için en çarpıcı örnekler ABD’den gelmekte olup, çocuklar arasında uzun süredir görülmeyen kızamık olgularının yükselişte olduğu, enfekte olan çocuklar arasında iki ölüm gerçekleştiği kayıtlara geçmiştir. Düzgün yürütülen bağışıklama hizmetleri, örneğin aşı-karşıtlığı grupların baskısı ile aksarsa ya da bu grupların etkisi ile aileler çocuklarını aşılatmazlar ise kısa sürede ‘aşı ile korunulabilen hastalıkların’ adeta hortlayacağı, geniş kitlesel sorunlara yol açacağı bilinmektedir” dedi.

"HASTANE BAŞVURULARI VE ANTİBİYOTİK KULLANIMI AŞI SAYESİNDE AZALIYOR"

Aşıların pek çok yönden fayda sağladığını kaydeden Badur, “Bulaşıcı hastalıkların insidansında azalma sağlayan aşılar ayrıca, dolaylı yollardan birçok olumlu gelişmeyi sağlamaktadır. Örneğin süreğen hastalıkların seyrini değiştiren aşılar, hastane başvurularının ya da antibiyotik tüketiminin azalmasından ekonomik katkı sağlamakta; sonuçta bir dizi farklı açıdan yararlı olmaktadır. Bugün için aşılar sayesinde her 6 dakikada bir, bir insan hayatının kurtulduğunu belirtmek, konunun önemini vurgulamak için uygun bir veridir” dedi.

Aşılama sisteminin aksamasının salgınlar başta olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarının oluşmasına yol açacağı uyarısında bulunan Badur, “Aşılamanın aksaması, uygun biçimde sürdürülen bağışıklama hizmetlerinin farklı nedenlerle kesintiye uğraması, üstesinden gelindiği düşünülen hastalıkların yeniden alevlenmesine; böylece beklenmedik aşamalarda salgınların görülmesine yol açabilir. Birçok bulaşıcı hastalığın kontrol altına alınmasında aşılama oranlarının belirli bir düzeyin üzerinde gerçekleştirilmesi gereklidir. Örneğin kızamık gibi bulaşma özelliği çok güçlü olan bir viral enfeksiyonu kontrol altında tutmada, toplumun yüzde 95’inin aşılanması gerekmektedir ve aşılama oranları bu seviyenin altına düşer ise toplumda kızamık olgularında artışlar kaydedilir” dedi.

‘ÇOCUKLARIN AŞILANMASI, HASTALIKLARA KARŞI KORUNMALARINI SAĞLAR’

Çocukluk döneminde aşılamanın önemini vurgulayan Badur, “Yeni doğan çocuklar, ortalama 6 ay kadar, annelerinden pasif olarak geçen maternel antikorlar sayesinde bir dizi önemli enfeksiyon hastalığına karşı korunurlar. Sonraki süreçte kendilerinin bağışıklık sistemleri gelişip olgunlaşmaya başlar ve hastalıklara karşı korunmaları kendi üretecekleri yapıtaşları sayesinde gerçekleşir. İşte bu aşamada çocukluk çağında sorun yaratan bir dizi hastalığa karşı aşılama yapılarak, duyarlı çocukların hastalıklara karşı korunmaları sağlanır” dedi.

(DHA)Bu içerik Sedef Karatay tarafından yayına alınmıştır