BİZE ULAŞIN
Prostat kanseri, prostat dokusunu oluşturan bazı hücrelerin anormal seyir göstererek tümör yapıları oluşturması sonucu meydana geliyor. Kansere bağlı ölümler arasında ikinci sırada yer alan prostat kanserini erken teşhis etmek oldukça önem taşımaktadır. Günlük hayatta yaşanılan bazı problemler prostat kanseri hakkında uyarıcı olabilir.
Prof. Dr. Yılmaz Aslan prostat kanseri için, "Prostat, erkeklerde var olan bir salgı bezidir ve yaşla beraber büyümektedir. Sık idrara çıkma, idrar yaparken zorlanma, çatallanma, mesaneyi tam boşaltamama hissi, idrar yaparken bekleme, idrarın sonunda damlama gibi bir takım idrar şikayetlerine neden olabilmektedir. 50 yaşın üzerinde neredeyse hastaların yüzde 20-30’unda, 60’lı yaşlarda yüzde 50’sinde ve 70-80’li yaşlarda yüzde 100’üne yakınında idrar problemleri görülebilmektedir. Prostatta hem iyi huylu büyüme hem de kanser aynı anda olabilmektedir. Hasta idrar şikayetleriyle doktora başvurabilir. Ancak iyi huylu büyüme nedeniyle yapılan testler sonucu prostat kanseri saptanabilir. " dedi.
Hasta idrar şikayetleriyle doktora başvurur, rutin incelemelerinde PSA yüksekliği saptanırsa bu hastada iyi huylu büyüme dışında kanser varlığının araştırılması gerekir. Tanıda sadece PSA belirleyici değildir. Çünkü PSA üriner enfeksiyonlardan, yapılan girişimlerden veya cinsel ilişkiden etkilenebilmektedir. Bu nedenle sadece PSA’ya bakılarak hastanın bir girişime tabii tutulması çok sağlıklı değildir. PSA değeri kişiye göre değişmektedir. 40 yaşında bir hastada 3.0 ng/ml PSA değeri yüksek olabilirken, 70 yaşında hastada 3.0 ng/ml PSA değeri normal olabilir.
Hasta bazında değerlendirme yapılması gerekmektedir. Hastanın muayene bulguları, şikayetleri ve aile öyküsü gibi hassas dengelerin hasta özelinde bireyselleştirilmesi önemlidir. Hastayı gereksiz tetkiklerden korumaya çalışırken, hayatı tehdit edecek sinsi bir hastalığı atlamamak gerekir. Gereksiz biyopsiden kaçınılması için üroloji uzmanlarının kullandığı bir takım yapay zeka uygulamaları ve algoritmalar vardır. Ancak hiçbiri tek başına yeterli olmamaktadır. Hasta için kişiye özel bir değerlendirme yapılmalıdır. "
Prostat hastalıklarında makattan muayene çok önemlidir ve ihmal edilmemelidir diyen Dr. Yılmaz Aslan sözlerine şöyle devam etti:
"Çünkü PSA’sı normal olan bir hastanın makattan muayenesinde kanser saptanabilir. Bu kanser makattan muayenede ele gelecek kadar ilerlemişse ciddiye alınmalı ve buna göre değerlendirme yapılmalıdır. Makattan muayene genellikle hastaların çekindiği bir konudur ancak hayati önem taşımaktadır. PSA ve makattan muayene ikisi birlikte kullanılan temel uygulamalardır. Makattan muayenenin duyarlılığı yüzde 60’tır. Makattan muayene PSA'dan bağımsız olarak 100 hastanın 18’inde tek başına kanseri saptama özelliğine sahiptir. Ortalama 30 saniye süren, hızlı, kolay ve maliyetsiz bir yöntemdir.
Bir erkek hayatı boyunca yüzde 17 oranında prostat kanserine yakalanma riskine sahiptir. Erkeklerin yüzde 3-4’ü de prostat kanserinden hayatını kaybetmektedir. Bununla birlikte yüzde 13-14’lük bir kısımda erkekler kanserle birlikte yaşayabilir ve kanser hayatını tehdit etmez. Ancak o yüzde 3-4’lük bölümün tespit edilmesi önem taşımaktadır.
