Urartu Medeniyeti'ne başkentlik yapan Van, Van ve Hoşap kaleleri ile Akdamar Kilisesi, Halime Hatun Türbesi gibi bütün tarihi güzellikleri bünyesinde barındırıyor.
Urartu Kralı 1. Sarduri tarafından M.Ö. 9. yüzyılda inşa edilen ve Urartular'ın en büyüleyici kalesi olan Van Kalesi'nde kaya hücreleri ve yazıtlar bulunuyor. Ermeni Kralı 1. Gagik tarafından M.S. 915-921 yılları arasında 4 yapraklı yonca biçimli haç planı şeklinde Akdamar Adası'nda inşa edilen Akdamar Ermeni Kilisesi'nin taş duvarlarında İncil ve Tevrat'tan alıntılar, günlük olaylar ve av sahnelerinin bulunduğu kabartmalar yer alıyor.
Şehir merkezine 5 kilometre uzaklıkta bulunan ve Van Gölü'nün kıyısında Urartular tarafından M.Ö. 9. yüzyılda inşa edilen Asurlu, Selçuklu, Karakoyunlu, Akkoyunlu ve Osmanlı dönemi kalıntılarının da bulunduğu kale, adeta bir tarih abidesi. Kalede, Kanuni Sultan Süleyman'ın yaptırdığı camiden geride bir minare kalmış durumda. Van Gölü'ne yukarıdan bakan manzarasıyla ilin önemli turizm mekanlarından biri olan kalenin kuzey yamacındaysa II. Sarduri'nin açık hava tapınağı (Analı Kız), kale içinde mezar odaları, mağaralar, su sarnıçları ve çeşitli odalar yer alıyor.
Van'ın 60 kilometre doğusundaki Başkale İlçesi güzergahında bulunan Hoşap Kalesi'nin, Urartular zamanında kuzeybatı İran'a giden askeri yolu denetlemek amacıyla kurulduğu aktarılıyor. Kalenin güneyinde bulunan köprüyse, Osmanlı Devleti'nin Van Bölgesi'nde bilinen en eski köprüsü olma özelliğini taşıyor. Van'a 25 kilometre uzaklıkta bulunan Gürpınar İlçesi Çavuştepe Köyü'ndeki Çavuştepe Kalesi, Urartu Kralı 2. Sarduri tarafından, M.Ö. 764-734 yılları arasında yaptırıldı. Kalede surlar, açık hava tapınağı, depo, ahır, sarnıç ve saray binalarının kalıntıları bulunuyor.
Van Gölü'ndeki Akdamar Adası'nda bulunan ve M.S. 915-921 yılları arasında Ermeni Kralı I. Gagik tarafından yaptırılan Akdamar Ermeni Kilisesi, dört yapraklı yonca biçimli haç planı şeklindedir. Keşiş Manuel'in mimarlığında inşa edilen kilise, taş işçiliği ve duvarlarındaki kabartma figürlerle önemli Ermeni yapıları arasındadır. Taş duvarlarındaki İncil ve Tevrat'tan alıntılar, günlük olaylar ve av sahnelerinin bulunduğu kabartmalar ise tarihin derinliklerini günümüze taşıyor.
Gevaş İlçesi'ndeki Halime Hatun Türbesi ise Anadolu Selçuklu Meliki İzzetin tarafından 1335'te kızı Halime Hatun için yaptırılmış. Selçuklu taş işçiliğinin önemli örneklerinden biri olan türbenin bulunduğu yerde, Akkoyunlu ve Karakoyunlu Devletlerine ait mezarlar da dikkat çekiyor. Hüsrev Paşa Külliyesi, Dilkaya Höyüğü, Van Kalesi Höyüğü, Aşağı ve Yukarı Anzaf Kaleleri de Van'a gelen ziyaretçilerin uğrak mekanları arasında yer alıyor.