Balgam, akciğer ve alt solunum yollarını koruyan mukustur. Solunum yoluyla vücuda giren istenmeyen madde ve bakterilerin uzaklaştırılması için filtre görevi görerek bu bölgelerin nemlendirilmesini sağlar. Balgamın kendine özgü doğal rengi berrak ve açıktır. Özellikle akciğerler tarafından üretilen balgam öksürükle dışarı atılır. Balgam normalde tehlikeli değildir. Ancak yüksek oranda salgılanırsa solunum yollarını tıkayabilir. Genellikle bebeklerde görülen balgam her yaştan insanı etkileyebilir.
Akciğerler hasar gördüğünde aşırı miktarda balgam üretir. Yeni doğan bebeklerde balgam oluşumuna sık rastlanır. Bebeklerin solunum yolları ve akciğerleri tam olarak gelişmediği için çok kolay bir şekilde toz, yabancı madde ve mikroplara maruz kalarak tahriş olur. Biriken mikroplar burun tıkanmasına, genizde mukus birikmesine ve solunum yollarının tahriş olmasına neden olarak bebeklerde balgamlı öksürük meydana getirir.
Elma sirkesi, genelde tıkanıklık giderici olarak kullanılır. Antibakteriyel özelliği ile balgama neden olan bakterilere karşı mücadele eder. Elma sirkesini suyla seyrelterek gargara olarak kullanabilir, salata ve yemeklerin içerisine ekleyerek afiyetle tüketebilirsiniz.
Soğuk algınlığı, boğaz ağrısı ve grip gibi hastalıkların tedavisinde sık sık başvurulan tuzlu su gargarası, balgama yol açan enfeksiyonlarla mücadele eder. Tuzlu su gargarası için 1 su bardağı orta sıcaklıktaki suyun içerisine 1 çay kaşığı tuz ekleyin. Tuz eriyene kadar karıştırın. Hazırladığınız karışımla günde 3 kez gargara
yapabilirsiniz.
Nane yağı, boğaz ve burun gibi solunum yolları tıkanıklıklarına iyi gelmesiyle bilinir. Nane yağının içindeki mentol, akciğer kaslarının gevşemesine ve balgam oluşumunun parçalanmasına yardımcı olur. Nane yağının balgam söktürücü etkisinden yararlanmak için, 1 kase suyu kaynatın. İçerisine 3-4 damla nane yağı ekleyin. Başınızı havlu yardımıyla örtün ve buharı soluyun. Böylece kısa sürede tıkanıklıkların azaldığını görebilirsiniz. Bunun dışında birkaç damla okaliptüs yağını, göğüs bölgesine sürerek de tıkanıklıkların azalmasını sağlayabilirsiniz.
Doğal balgam söktürücü olarak bilinen sarımsak, antimikrobiyal özelliğe sahiptir. Bu özellik sayesinde balgamı söktürmekle kalmaz, azalmasına da yardımcı olur.
Sarımsağı rendeleyerek veya ezerek yemeklerin içerisine ilave edebilirsiniz.
Zencefil, antibakteriyel özelliği ile enfeksiyonlarla mücadele eder. Düzenli zencefil kullanımı, akciğer kaslarını gevşeterek tıkanıklıkları azaltacaktır. Zencefili yemeklerin içerisine katabilir, zencefil suyu hazırlayabilir veya zencefil çayı yapımında kullanabilirsiniz.
Aşırı balgam oluşumunu önleyen bal, özellikle çocuklarda üst solunum yolu hastalıklarının tedavisinde de kullanılır. Balın balgam söktürücü özelliğinden yararlanmak için, akşamları 1 yemek kaşığı bala limon suyu sıkarak tüketebilirsiniz. Özellikle kestane balı solunum yolu hastalıklarının tedavisinde oldukça etkilidir.
C vitamini bakımından zengin olan limon suyu, balgam söktürücü özelliğindedir. Limon suyu, balgama neden olan bakterilere karşı mücadele eder. Yukarıda bahsettiğimiz gibi, limon suyunu 1 yemek kaşığı balın üzerine sıkarak tüketebilirsiniz. Ayrıca 1 tatlı kaşığı limon suyunu sade bir şekilde tüketebilir veya salataların içerisine ekleyebilirsiniz.
Sıcak su, boğazın yumuşamasına ve balgamın atılmasına yardımcı olur. Bitki çayları ise hem boğaz tahrişlerini azaltır, hem de balgam söktürücü bir etki verir. Kekik çayı, papatya çayı ve nane çayı balgam söktürücü etkisi en yüksek olan çay çeşitlerindendir.
C vitamini bakımından zengin olan ananas, soğuk algınlığı ve öksürük semptomlarını hafifletir. Balgamın oluşturduğu tıkanıklığı azaltır. Ayrıca istenmeyen mukus üretimine neden olan inflamasyonu da azalttığı bilinir. Ananası sade bir şekilde tüketebilir veya ananas suyu yapımında kullanabilirsiniz.