BİZE ULAŞIN
Balon balığı tehlikesi gündemde! İskenderun'da geçtiğimiz günlerde amatör balıkçı motor tamircisi Müfit Arslan, tuttuğu balon balığını ailesiyle birlikte tüketince kendisiyle birlikte 7 kişi zehirlenmiş, aile bireyleri hastaneye kaldırılmıştı. Balon balığının tehlikesi nedeniyle gündemi meşgul eden olayla ilgili Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Rıza Köşker, önemli açıklamalarda bulundu.
MYNET ÖZEL
Mynet'e balon balığı tehlikesiyle ilgili açıklamalarda bulunan Köşker şu şekilde konuştu:
"Balon balıkları bizim uzun yıllardır aşina olduğumuz balıklar değil. Balon balıkları istilacı ve yabancı tür olarak tanımlanan türler. Ve tek bir balon balığı türü yok. Yani aslında balon balıkları, 200'ün üzerinde farklı türün genel adı balon balıkları olarak ifade ediliyor. Bizim kıyılarımızdaki, Akdeniz genelindeki 10'un üzerindeki farklı balon balığı türü ise tamamı yabancı türler. Yani Kızıldeniz'den Süveyş Kanalı aracılığıyla Akdeniz'e giriş yapmış türler. Tabii sadece balon balıkları yok yabancı türler arasında. Farklı balık türleri var, farklı omurgasız türleri de var. Bunların bazıları ekonomik olarak kendilerine sofralarımızda yer bulabilmiş, pazarlarda yer bulabilmiş türler olmalarına rağmen, balon balıkları verdikleri zararlardan dolayı istilacı türler olarak kabul edilen türler arasında yer alır.
Bu Hatay'daki zehirlenme vakasına yol açan balon balığı türü olan benekli balon balığı türü üzerinden gidecek olursak; bilimsel adı Lagocephalus sceleratus'tur, bu tür ilk olarak 2003 yılında Akdeniz'de görüldü, bilimsel olarak rapor edildi, ardından hızla bir yayılım gösterdi. Yani bugün itibarıyla Yunanistan, İtalya, Hırvatistan, İspanya, Cezayir, Mısır bütün Akdeniz'de, zaten İsrail, Filistin, Suriye kıyılarında ve Kıbrıs'ta da var, bütün Akdeniz'de yayılım gösterdi. Bütün Akdeniz'de istilacı potansiyeli ile, istilacı özelliğiyle dikkat çeken bir tür.
Bu balon balıklarının tabii ilk olarak ilgi çekmesini sağlayan şey; işte adından da anlaşılacağı üzere kendini şişirebilme yetenekleri. Okyanus kıyısı ülkelerde yaşayan insanlar buna çok aşina. Ama farklı özellikleri de var benekli balon balığının. Mesela diş yapısı. Sosyal medyada sıklıkla görüyoruz; öyle güçlü diş yapısına sahipler ki metal içecek kutularını dahi parçalayabiliyorlar. Bu da insanların ilgisini çekiyor. Ama bunun şöyle bir dezavantajı da oluyor. Amatör ya da profesyonel avcıların av araçlarını, denizlerde avlanan avcıların, balıkçıların av araçlarını parçalıyor. Çok ciddi bir ekonomik kayıp yaratıyor. Bundan dolayı mesela Tarım Bakanlığı balon balığı toplama uygulaması yürürlüğe koydu. Balon balıklarının kuyruk başına toplanmasını sağlıyor.
Ama bizim geçen hafta yaşadığımız olay ve daha önceden de yaşadığımız olaylar gösterdi ki aslında balon balıklarının en büyük tehlikesi içerdikleri zehir. Zira hiçbir şey ama hiçbir şey bir insanımızın dahi hayatını kaybetmesinden daha önemli değildir. Çünkü balon balıkları dünyada bilinen en güçlü zehirlerden birisi olan tetrodotoksin içerirler. Balon balığı zehri olarak da bilinen tetrodotoksin, panzehiri olmayan, ısıya karşı dirençli. Pişirseniz dahi zehirlenme potansiyelini taşımış oluyor.
