BİZE ULAŞIN
Sanatseverlere UNIQ Expo İstanbul'da 20 Ocak'ta kapılarını açacak olan dünyanın en ünlü firavunu Tutankhamun'un hazinelerini konu alan serginin basın toplantısı, tarihçi ve yazar Prof. Dr. İlber Ortaylı'nın katılımıyla yapıldı.
Mart sonuna kadar görülebilecek serginin basın ön izlemesine konuk konuşmacı olarak katılan Ortaylı, medeniyetin sanıldığının aksine Yunanla başlamadığını vurgulayarak, "Ne olursak olalım, istesek de istemesek de, bilsek de bilmesek de hepimiz Mısırlıyız çünkü bu bir medeniyet meselesi. Medeniyet Yunanla başlamıyor. Mezopotamya'yla başlıyor ama galiba devamlılık ve tutarlılık açısında Nil Deltası'nın zenginliği böyle bir medeniyeti yaratmış. Mısır'dan bize ne falan denemez çünkü Mısırla ilgili eserler, topraklarımızda da var. Mısır'a, Mezopotamya'ya falan ilgi duymak demek, Osmanlı devrinde, Osman Hamdi Bey'in Mezopotamya'da, Lübnan'da yaptığı kazılar… Bunu iyi bilmek zorundayız.”
Sergiyi basın mensupları ile birlikte gezen Ortaylı, gördüğü bir heykeli göstererek "Bakın bu hatunların kılığı saraydaki klık; tangayla geziyorlar, setriavret yerleri kapalı. Çok ilginç. Firavun nü halde. Bir garip şey bu böyle. Afrika'nın kabileleri gibi çıplak görünmekten, resmedilmekten sıkıntıları yok." dedi.
Ortaylı, Mısır'daki kral mezarları olan Keops, Kefren ve Mikerinos isimli üç büyük piramitteki mezarlardaki firavunlara ait eşyaların çalındığını, Tutankhamun'un yer altında bulunan mezarının mükemmel biçimde korunmuş olarak hazineleri günümüze ulaşan tek firavun olduğunu da ifade etti.
Tutankhamun'un Mısır tarihinin sarsıntılı bir döneminde tahta geçtiğine dikkati çeken Ortaylı, şu bilgileri verdi:
"Babası Akhenaton Mısır yeni dönem 18'inci hanedanının bir firavunudur. Krallığının 6. yılında Mısır'ın (eski) başkenti olan Teb'i terk ederek bugün Tel el Amarna olarak bilinen el değmemiş topraklara yeni bir başkent kurmaya karar verdi. Akhenaton, diğer tanrılara olan inancı yok etmek ve Aton dinini yerleştirmek için tapınaklardan diğer tanrıların isimlerini sildirdi. Tek tanrılı İbrani dinlerinin başlangıcı sayılabilir. Bilinen en önemli eşlerinden biri de Mitanni Prensesi Nefertiti idi. Akhenaton tahttan indirildikten sonra onun oğullarından biri olan Tutankhamun 9 yaşında tahta geçti. Erken yaşta da öldü. Onun döneminde Mısır çok tanrılı eski dinine geri döndü. Amon rahiplerine de itibarları iade edildi. Fakat şurası bir gerçektir ki Tutankhamun'un 20. yüzyılda mezarının bulunuşu ve Mısır medeniyetini aksettirişi dolayısıyla bizim en çok bildiğimiz firavundur."
Milattan önce 1332-1323 yıllarında hüküm süren Firavun Tutankhamun, Mısır'ın 18. Hanedanlığı'nın sonlarında babası Firavun Akhenaton'un saltanatı sırasında doğdu. Tahta geçtiğinde 9 yaşında olan ve 19 yaşında hayatını kaybeden Altın Firavun'un cesedi 70 günde mumyalanarak, Luksor'daki Krallar Vadisi'nde 69 numaralı mezarlığa alındı.
İngiliz arkeolog ve Mısır bilimcisi Howard Carter'ın 1922'de Mısır'ın güneyinde yer alan Krallar Vadisi'nde keşfettiği Tutankhamun'a ait ihtişamlı hazine, dünyada büyük bir yankı uyandırdı.
Küçük Firavun'un hazineleri, eski Mısır uygarlığı tarihinin birçok yönünün aydınlanmasını sağladı. Mezarında bulunan tüm eşyaları som altından yapıldığı için "Altın Kral" olarak da anılan Tutankhamun için düzenlenen sergide, hazineden özel seçilen 409 eserin birebir replikaları bulunuyor.
Sergide, değerli taşlarla süslenmiş dünyaca ünlü altın ölüm maskesi, üzerinde Mısır tanrıçaları İsis, Nephthys, Neith ve Selket tasvirlerinin bulunduğu tabut, tabutun içindeki mumya, altınla yaldızlanmış ahşaptan yapılmış yatak, savaş arabası, Tutankhamun'un eşi Kraliçe Ankhesenamun ile aşkını tasvir eden altın tahtı, çocuk kralı su aygırı avlarken tasvir eden heykeller, çeşitli mobilyalar, at arabası, ok ve yay gibi silahlar, Anadolu'ya düşen bir meteordaki demirden yapıldığı için "uzaydan gelen hançer" olarak adlandırılan silahı gibi ilginç eserler yer alıyor.
"Tutankhamun, Çocuk Kral'ın Hazineleri" sergisi, 31 Mart'a kadar ziyaret edilebilecek.
