BİZE ULAŞIN
ABD'nin İran'a yönelik nükleer yaptırımlarını Amerikan bankacılık sistemini kullanarak ve Türkiye'de hükümet yetkililerinden yardım alarak delmekle suçlandığı davada tanık olmayı kabul eden Reza Zarrab dün de ifade vermeye devam etti.
Zarrab, "Süleyman Aslan'a rüşvet vermek, Zafer Çağlayan'a rüşvet vermekten daha önemliydi. Nihayetinde kapının asıl bekçisi Aslan'dı" dedi. Zarrab, Eski İçişleri Bakanı Muammer Güler’in oğlu Barış Güler’e Çin’deki bankalara referans olması için 100 bin dolar rüşvet verdiğini de iddia etti.
Duruşmada ilk kez telefon kayıtları dinlendi.
İŞTE DAKİKA DAKİKA YAŞANANLAR
1:23 - "ATİLLA BU BÜYÜK OYUNUN FİKİR BABASI DEĞİL PİYONU"
Reza Zarrab'ın Mehmet Hakan Atilla'nın süreçteki rolüyle ilgili açıklamaları soru işaretleri yarattı.
Duruşmayı izleyen gazetecilerden Katie Zavadski, "Zarrab'ın ifadelerinden Süleyman Aslan'ın Atilla'yı yanına çağırarak bu işi yapmasını istediği ve Atilla'nın fikir babasından çok bu büyük oyunda bir piyon olduğu anlaşılıyor" ifadelerini kullandı.
01:06 - ZARRAB KAYITLARI ERİŞİME AÇILACAK MI?
Perşembe günkü oturum sona ererken, tartışılan bir konu da Zarrab'ın dinletilen ses kayıtları ve WhatsApp mesajlaşmalarıydı.
Duruşmayı izleyen gazeteciler, kayıtların Türkçe olması nedeniyle çevirilerin tamamına erişebilmiş değil.
Savcı ve avukatların dökümler ve ibraz edilen belgelerin kamuya açık hale getirilmesine yanaşmadığı ifade edildi.
Yargıç Berman ise, "Bence ibraz edilen belgeler erişime açık olmalı" dedi.
00.40 - Duruşma sona erdi. Yargıç Berman, cuma günkü duruşmanın yarım gün süreceğini açıkladı.
Çapraz sorgu da önümüzdeki günlerde yapılacak.
Duruşmayı izleyen gazeteci Klasfeld, Zarrab'ın ifadesinin tahmin edilenden daha çok zaman alabileceğini söyledi.
00.36 - ‘TÜRK HAMAMINA GİREN TERLER’
Amerikalı gazetecilerin aktardığına göre, Yargıç Richard Berman duruşmaya son vermek istedi. Ancak savcılar Atilla’nın da adının geçtiği bir mesajı okumak için biraz daha devem etti; Berman bunun üzerine “Türk hamamına giren terler” dedi.
00.24 - 'ALACACI KARDAN ÇAĞLAYAN'A PAY VERDİĞİMİ DE BİLİYORDU'
Reza Zarrab, kendisine sorulan bir diğer telefon görüşmesi üzerinden, Ahmet Alacacı isimli kişinin de kendisiyle aynı işi kimseden komisyon almadığı için daha düşük fiyattan aldığını ve Alacacı’nın hesaplarını kapatmayı Süleyman Aslan’la görüştüklerini anlattı.
Zarrab, “Ahmet Alacacı kârın bir kısmını Zafer Çağlayan’a verdiğimi ve kendisi kimseye ödeme yapmadığı için benim masraflarımın kendisininkinden daha yüksek olduğunu biliyordu. Bu nedenle Alacacı’nın hesaplarını kapatmayı Aslan’la konuştum” dedi.
00.12 - 'ATİLLA SAHTE GIDA TİCARETİNE ŞAŞIRDI, ASLAN ONAY VERDİ’
Zarrab, jüriye dinletilen bir telefon kaydında, Atilla’ya yeni yönetim içeriğini açıkladığını söyledi. Buna göre Zarrab ses kaydında, altından farklı olarak gerçek bir ticaret yapılmayacağını söyleyince, Atilla konuyu incelemek istediğini belirtti.
Zarrab ifadesinde, “Süleyman’a gidip Hakan’la konuştuğunu ve onun konuyu tam olarak anlamadığını söyledim” diye konuştu. Zarrab, Süleyman Aslan’ın buna rağmen işlemlere onay verdiğini sandığını söyledi.
23:52 - TELEFON KAYDINDA SÜLEYMAN ASLAN: DEVASA BİR TALEP VAR
Zarrab, yardımcısı Abdullah Happani ile bir ses kaydını açıkladı. Kayıtta, ABD’nin altın ticaretinin farkına vardığından söz edildi. Telefon kayıtlarında, Süleyman Aslan'ın altın ticaretinin sona ereceği konusunda bir uyarı yaptığı ve "Gıda, ilaç ve benzer mallara yönelik devasa bir talep var" diye yazdığı iddia edildi.
23:40 - ZARRAB'DAN ATİLLA İDDİASI: BİRÇOK DURUM OLDU
Reza Zarrab'ın Mehmet Hakan Atilla'yla ilgili ifadesinden:
"Hakan Atilla'ya ulaşmamız gerektiği ya da onun bize ulaşmaya ihtiyaç duyduğu birçok durum oldu"
23:22 - ZARRAB İLE ATİLLA ARASINDAKİ TELEFON KAYDI DİNLETİLDİ
Savcı, Süleyman Aslan'a ait olduğu iddia edilen bir mesajı yeni bir kanıt olarak sunuldu. Duruşmada dinlenen Reza Zarrab ve Mehmet Hakan Atilla arasındaki ses kaydının mahkeme kayıtları arasına girdiği için erişime sunulacağı açıklandı. Zarrab konuşmada Atilla’nın ‘İran’dan gönderilen mebla ve Halkbank’a gönderilmesi için gelen bu paraları gönderen şirketlerle ortaklık yapısından’ söz ettiğini belirtti. Atilla’nın avukatlar tercümeye itiraz ederek konuşmanın hisseler ile ilgili olduğunu savundu.
23:10 - İTİRAZ SONRASI ARA VERİLDİ
Hakan Atilla'nın avukatı Fleming, sunulan yeni belge ve telefon kaydı belgelerine "şayia ve dayanaksız" olduğu gerekçesiyle itiraz etti. Duruşmaya 5 dakika ara verildi.
23:04 - ZARRAB: ÖNEMLİ KONULARI WHATSAPP ÜZERİNDEN KONUŞUYORDUK
İddia makamı, Zarrab ve Aslan arasındaki Whatsapp mesajlarını kanıt olarak sundu. Savcının "Süleyman Aslan'la Whatsapp üzerinden neleri konuşuyordunuz?" sorusu üzerine Reza Zarrab, "Genel olarak, hassas konuları, özel konuları ve önemli konuları WhatsApp üzerinden konuşuyorduk" dedi.
22:48 - HAKİMDEN ZARRAB'A: ŞOV İSTEMİYORUM
Zarrab'ın "Elimize ulaşan para tutarına eşdeğer miktarda altın ihracatı yapmamız gerekiyordu, eğer isterlerse şema üzerinde gösterebilirim" diyerek şema önerisi sunmasına, hakim Berman "şimdilik sanat şovu istemiyorum" diye tepki gösterdi.
22:25 - "ÇİN'LE YAPILMASINA KESİNLİKLE İZİN VERİLMEDİ"
Davada, Zarrab ve Rüçhan Bayar isimli şahıs arasındaki telefon görüşmesine ilişkin bir transkripsiyon konuşuldu. ABD'li gazeteci Adam Klasfeld'in aktardığına göre Zarrab, şöyle konuştu:
"Bayar, 'Çin bankalarındaki kontaklarımızın Halkbank'ta yapılan işlemin aynısı Çin'de yapılmasına kesinlikle izin verilmediğini söyledi"
20:19 - ZARRAB: BARIŞ GÜLER'E 100 BİN DOLAR VERDİM
Reza Zarrab, İran’la iş yapması nedeniyle Çin’de sorun yaşadığını ve Eski İçişleri Bakanı Muammer Güler’in oğlu Barış Güler’den yardım istediğini iddia etti. Reuters’ın haberine göre Zarrab, Muammer Güler’in kendisine Çin bankalarına referans mektubu yazması için oğlu Barış Güler’e 100 bin dolar verdiğini söyledi.
22:10 - ZARRAB, ÇİN İLE İLGİLİ İLİŞKİLERİ ANLATTI
Duruşma herkesin yerini almasıyla yeniden başladı. Zarrab, Çin'deki faaliyetlerini aktarıyor. Zarrab'ın Çin'de kurduğu şirkete ilişkin bilgiler ve Çin'deki bankalara yazılmış mektupların taslaklara ilişkin görüntüler yer aldı. Zarrab, Çin'deki işlemlerin Türkiye'den daha sıkıntılı olduğunu çünkü İran'la ilgili işlemler konusunda Çinlilerin gergin olduğunu söyledi.
22:06 - ZARRAB TANIK KÜRSÜSÜNE GELMEDİ
Oturuma verilen ara sona erdi. Zarrab tanık kürsüsüne geri döndü.
20:40 - ARA VERİLDİ
Duruşmaya saat 22.00'ye kadar ara verildi.
20:35 - ZARRAB'DAN ÇİN İTİRAFI
Zarrab'a "Halkbank'ta uygulandığınız sistemi başka bir ülkede uygulamayı denediniz mi?" sorusu yöneltildi. Zarrab, buna 'Evet' cevabını verdi. Zarrab, "Hangi ülkede?" sorusuna ise "Çin" cevabını verdi.
20:33 - HAKAN ATİLLA'NIN RÜŞVET İSTEMEDİĞİNİ SÖYLEDİ
Belgelerde, Süleyman Aslan’ın isminin ilk harflerinin yanında 2 milyon euro ödemenin bilgisinin yazıldığı bilgisi verildi. Reza Zarrab, davanın tek tutuklu sanığı olan Mehmet Hakan Atilla’ya rüşvet verip vermediğine ilişkin soruya “Hayır buna ihtiyacım yoktu. Zaten ekonomi bakanına ve genel müdüre veriyordum” yanıtını verdi. Zarrab, tutuklu olarak yargılanan Hakan Atilla'ya hiçbir zaman rüşvet vermediğini, Atilla'nın da böyle bir talebinin söz konusu olmadığını söyledi.
20:25 - "YÜZDE 40'Sİ ÇAĞLAYAN'A GİDİYORDU"
ABD'li gazeteci Adam Klasfeld, Zarrab'ın Çağlayan'a yapılan ödemeler arasında saat de bulunduğunu mahkeme heyetine söylediğini iddia etti. Zarrab, 2013'te gündeme gelen kol saati olup olmadığı konusunda ise açıklama yapmadı. Klasfeld, Zarrab'ın ödemelerden birisinin Süleyman Aslan'a 2 milyon euro nakit olarak yapıldığını söyledi. Kayıtlarda, dışarıya yapılan ödemeler ile İran ticaretinden gelen paranın gösterildiğini belirten Daily Beast muhabiri Zavadski, şu ifadeleri kullandı:
“Görünüşe göre, yaptırımları ihlâl etmek zannedeceğiniz kadar kârlı değildi. Yüzde 50’si Çağlayan’a gidiyordu.”
20:23 - ÇAĞLAYAN'A VERİLDİĞİ İDDİA EDİLEN PARANIN BELGESİ MAHKEMEDE
Zarrab: "Zafer Çağlayan'a İran ticareti konusunda yüzde 50 ödeme yaptım. Bu kazançların toplamı hesaplanacaktı" dedi. Zarrab'ın Çağlayan'a gönderdiği belirtilen paranın belgesi mahkemede gösterildi.
20:16 - HAKAN ATİLLA'NIN AVUKATININ İTİRAZI KABUL EDİLMEDİ
Hakan Atilla'nın avukatı Cathy Fleming, mahkemeye sunulan transkripsiyon ve e-maillere itiraz etti ancak yargıç talepleri kabul etmedi.
20:10 - ZARRAB: KAPININ ASIL BEKÇİSİ ASLAN'DI
Zarrab, "Süleyman Aslan'a rüşvet vermek, Zafer Çağlayan'a rüşvet vermekten daha önemliydi. Nihayetinde kapının asıl bekçisi Aslan'dı" dedi. ABD'li gazeteci Adam Klasfeld mahkeme salonundan Zarrab'ın şu ifadesini aktardı:
"İranlılar tarafından verilen uluslararası para talimatlarını yerine getiriyordum. İranlılar (benim yerime) Halkbank'ın bunu yerine getirmesini talep ediyordu. Eğer Halkbank buna onay verseydi, o zaman ben tamamen bertaraf edilirdim"
19.49 - ZARRAB, ENDİŞE DUYDUĞUNU ANLATTI
Süleyman Aslan ile bir görüşmesinde, Aslan'ın kendisine çok risk aldığını, endişeleri olduğunu, geleceğini garanti almak istediğini söylediğini aktardı ve "Zafer Çağlayan talimat veriyor ama tüm yükü ben alıyorum dedi. Aslan, yaptıkları işlemlerin Amerikalıların gözlerine battığını, sürekli uyarılar aldıklarını anlattı. Geleceğine ilişkin çekinceleri olduğunu söylüyordu. Kendisi bu işten pay, para istiyordu" dedi. Aslan'a “bakıp döneceğim” karşılığı verdiğini anlatan Zarrab, Zafer Çağlayan'dan onay aldıktan sonra Süleyman Aslan'a da rüşvet vermeye başladığını söyledi. Zarrab, İranlıların bankalardan kendilerine doğrudan transfer yaparak kendisini aradan çıkarmak istemesinden endişe duyduğunu anlattı. Zarrab, bunun yaşanmaması için de Süleyman Aslan ile çalıştığını söyledi.
19:40 - TAPELERDEKİ KONUŞMALARININ DOĞRU OLDUĞUNU SÖYLEDİ
Dava ile ilgili ses kayıtları dinlendi. Zarrab savcılığın belge olarak sunduğu tüm telefon ses kayıtları ve e-postaların gerçek olup olmadığı, içeriklerinin doğru olup olmadığı, kendi konuşmaları ve yazışmaları olup olmadığı sorularına "Evet, içerikleri doğru, konuşmalar ve yazışmalar benim" karşılığını verdi.
19:32 - DURUŞMA YENİDEN BAŞLADI
19:15 - ARA VERİLDİ
Duruşmaya ara verildi.
19:10 - DAVADA ÇEVİRİ SIKINTISI
Davayı takip eden gazetecilerin aktardıklarına göre, duruşmanın çeviri nedeniyle ağır ilerlediği ve simultane tercüme yapılamadığı belirtiliyor. Savcı sorusunu sorduktan sonra sustuğu, tercümanın da çeviriyi yaptığı öğrenildi.. Zarrab'ın da cevabı verdikten sonra aynı şekilde çeviriyi beklediği ve savcılığın soru sormaya devam ettiği belirtildi.
18:55 - SAVCI'DAN ZARRAB'A 'ERDOĞAN' SORUSU
Savcı, Reza Zarrab'a "Dönemin Başbakanı kimdi?" diye sordu. Zarrab, "Recep Tayyip Erdoğan'dı" diye yanıt verdi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın adı ilk defa davada geçti.
18:49 - "ÇAĞLAYAN'IN BİLGİSİ DIŞINDA HİÇBİR ŞEY YAPMADIM"
Reza Zarrab, şirketinin banka kayıtlarının zaman zaman bizzat Çağlayan tarafından kontrol edildiğini öne sürdü. Zarrab, mahkemede konuyla ilgili "Zafer Çağlayan hesap ekstrelerini bizzat kontrol ettiyordu. Çağlayan'ın bilgisi dışında hiçbir şey yapmadım" dedi.
18:44 - ZARRAB: ASLAN'A PARA VERMEM İÇİN ÇAĞLAYAN'DAN İZİN ALMAM GEREKİYORDU
Zarrab, Eski Halkbank Genel Müdürü Süleyman Aslan’ın Hindistan’la ilgili konuda aldığı büyük riskten ötürü rahatsız hissettiğini söyledi. Zarrab, "Bir şekilde geleceğini garanti altına almak istiyordu" ifadesini kullandı. Zarrab, Süleyman Aslan hakkında, “"Amerika’dan, İranlıların işlemlerine dair endişe konusunda sürekli uyarı alıyordu" dedi. Bu sözleri Zarrab, 'Süleyman Aslan para istiyordu' diye yorumladığını anlatan Zarrab, Halkbank Genel Müdürü Aslan'a rüşvet vermek için Eski Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan’ın iznini alması gerektiğini söyledi. Zarrab, “Şunu söylemeye çalışıyorum, Aslan'da Zafer Çağlayan gibi para istiyordu” dedi. Zarrab, Süleyman Aslan'ın kendisine, "El eli yıkar, elde yüzü yıkar" dediğini söyledi. Zarrab, yargıçın bu cümlenin ne demek olduğu sorusuna ise "Bu, Süleyman Aslan'ın yardımına karşılık rüşvet istediği anlamına geliyor" cevabını verdi.
18:40 - "DOLAR OLSAYDI ABD'YE GİTMESİ GEREKİRDİ"
Davayı takip eden Gazeteci Adam Klasfeld, Zarrab'ın paranın Türk lirası cinsinden transfer edilmesinin önemi için şunları söylediğini aktardı:
“Eğer dolar olsaydı, para Arap Türk Bankası’na gitmeden önce ABD’ye gitmesi gerekirdi. Eğer euro olsaydı, Avrupa’ya gitmesi gerekirdi. Türk lirası olduğu için, Türkiye’de kalabildi. Böylece uluslararası mekanizmalar tarafından tespit edilemez, dikkat çekmezdi”
18:33 - ZARRAB: HALKBANK'IN KAYGISI YOKDU
Mahkeme salonunda bulunan ve olayı canlı aktaran ABD'li gazeteciler, Zarrab'ın ifadesinde, diğer bir Türk bankasından onay aldıktan sonra Süleyman Aslan'a giderek bu şemanın kendileri için uygun olduğunu söylediğini iddia etti. Zarrab, "İşlemlerin TL üzerinden yapılması gerekiyordu ki ABD ya da Avrupa’nın haberi olmasın. Halkbank'ın uluslararası bankacılık düzenlemeleri konusunda bir kaygısı yoktu" ifadesini kullandı.
18:29 - ŞEMANIN ÖNÜNDE TRANSFERLERİ ANLATTI
Reza Zarrab, Hindistan’ın ödemelerine dair işlemlerde Arap Turk (A&T) bankasının da kullanıldığını söyledi. Kendisine Arap Türk bankasında çalışan Özgür Eker isimli bir kişiyle telefon konuşması soruldu. Şemasının önünden konuşan Zarrab, Hindistan’ın ham petrol parasını Halkbank’a yatırdığını, Halkbank’ın bu paranın kaynağını gizlemek için TL’ye çevirerek EFT yoluyla Arap Türk Bankası’na gönderdiğini, oradan da Zarrab’ın hesabına yatırıldıktan sonra altın alındığını aktardı.
18:15 - ZARRAB: 'MEVCUT SİSTEM' BENİ İŞARET EDİYORDU
Zarrab, Mehmet Hakan Atilla ve Süleyman Aslan’ın da katıldığını söylediği ve İranlılarla yapılan bir toplantıda, İran’dan ham petrol alan Hindistan’ın Halkbank’taki bir hesaba nasıl ödeme yapacağının ve bu parayı nasıl kendisinin ‘altına çevireceğinin’ ele alındığını anlattı. Zarrab, "İranlılar Hindistan'a yapılan petrol satışında baskı yaptı ve Halkbank'tan uluslararası ödemelerini yapmalarına olanak verilmesini istedi" ifadesini kullandı. Zarrab, Halkbank ve İranlı yetkililer arasındaki görüşmelerden birinde, "toplantıya katılanların bu planların medyaya sızmasından endişe edildiğini" dile getirdiğini ifade etti. Zarrab, Süleyman Aslan’ın ‘mevcut sistem' dediğini ve bu sözlerle muhtemelen kendisini kast ettiğini söyledi.
18:02 - ZARRAB, EMNİYET ŞERİDİNİ KULLANMAK İÇİN İZİN İSTEMİŞ
Eski Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Halkbank eski Genel Müdürü Süleyman Aslan'ın ve tutuklu olarak yargılanan eski Genel Müdür Yardımcısı Hakan Atilla'nın İranlı petrol yetkilileri ile yapılan toplantılara katıldıklarını anlatan Zarrab, bir soru üzerine "Swissotel'den Halkbank Genel Müdürlüğü binasına gitmemiz gerekti toplantı için. Ama trafik çok yoğundu. O dönem, İstanbul Trafik Şube Müdürünü olan Murat Şengün'ü aradım, emniyet şeridini kullanmak için izin istedim" dedi.
17:50 - "ÇAĞLAYAN VE İRANLILAR ARASINDA ÇOK SAYIDA TOPLANTI YAPILDI"
Zarrab’a, Eski Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan’ın Özel Kalemi Onur Kaya ile yaptığı bir telefon konuşması soruldu. Zarrab, kaydı nasıl alındığı belirtilmeyen bu konuşmada, Kaya’yla, İranlılarla bir toplantı düzenlemeyi ele aldıklarını söyledi. Zarrab, "Çağlayan ve İranlılar arasında benim de katıldığım çok sayıda toplantı yapıldı" dedi.
17:50 - ZARRAB: 2012'DE TOPLANTI YAPTIK
Reza Zarrab, yasa dışı altın ticaretinde Hindistan, Çin, Kore ve İtalya’yla da temasları olduğunu anlattı. Zarrab, ‘adını hatırlayamadığı’ bir Hint şirketinin temsilcileriyle İran’a ait fonları ülke dışına çıkarmak için 2012’de toplantı yaptığını söyledi.
17:44 - CEZAEVİNDE TEHDİT EDİLDİĞİNİ SÖYLEDİ
Zarrab sivil kıyafet giymesinin hâlâ bir mahkum olmadığı anlamına gelmediğini söyledi. Savcı, "FBI neden sizi koruma altına aldı?" sorusu üzerine Zarrab, "Hapishanede şahsıma yönelik tehditler nedeniyle halen FBI gözetimindeyim " dedi.
17:38 - ZARRAB: ONLARIN ALDIĞI GİYSİLERİ GİYİYORUM
Zarrab, savcının “Farklı giysiler giydiğinizi görüyorum” demesi üzerine, "Evet avukatlarım sayın yargıcın izniyle sivil kıyafetler giyebileceğimi söyledi. Onların aldığı giysileri giyiyorum" yanıtını verdi.
17:30 - ZARRAB TAKIM ELBİSE GİYDİ
Davanın ikinci gün oturumu başladı. Reza Zarrab duruşma salonuna mahkum kıyafetiyle değil, takım elbiseyle getirildi. Mahkeme heyeti salona girdi.
DAVADA EK SALON AÇILDI, EKRAN KONULDU
İzleyici yoğunluğu nedeniyle mahkeme salonuna ek yeni bir salon açıldı. Ek salonda kurulan monitörle duruşma buradan da canlı olarak izleniyor. Duruşmaya basının ilgili çok yoğun oldu. Türk ve Amerikan basının yanı sıra Fransız, İngiliz, Alman ve bir çok ülkenin medya kuruluşları da davayı izliyor.
REZA ZARRAB İLK İFADESİNDE NELER SÖYLEMİŞTİ
Jürili ilk duruşmada "(ABD ile) işbirliği yapmak sorumluluğu kabul etmek ve cezaevinden çıkmak için en hızlı yoldu" diyerek ifade vermeye başlayan Reza Zarrab, eski Bakanlar Zafer Çağlayan ve Egemen Bağış’a ilişkin dikkat çeken iddialarda bulunmuştu. Ayakları kelepçeli ve hapishane giysisiyle tanık koltuğuna oturtulan Zarrab, eski Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan’a 45-50 milyon Euro rüşvet verdiğini söylemişti. Zarrab, Aktif Bank'ta hesap açmasına eski AB Bakanı Egemen Bağış'ın yardımcı olduğunu ifade ederek, "Aktif Bank Genel Müdürü ile görüşmeden sonra hesap açtım, günlük 5-10 milyon euro işlem hacmiyle açıldı" şeklinde konuşmuştu.
