BİZE ULAŞIN
Birlikte ilk trimesteri tamamladık canım annem. Yani ben de 13 haftadır senin içinde büyümeye devam ediyorum. 13 haftalık gebelik kaç aylık olur bilemediysen ben söyleyeyim: tam 3 aylık hamilesin! Zaman ne kadar çabuk geçiyor değil mi? Yolculuğumuzun 3'te 1’i bitti bile. Artık hamileliğe daha iyi adapte olmuş olmalısın. Ben de yerimden gayet memnunum. Şu anda sadece bir limon büyüklüğündeyim. Ama bu hafta itibariyle ses tellerim, dişlerim ve hatta parmak izlerim oluşmaya başladı. Bir sonraki doktor ziyaretinde kalp atışlarımı da duyabileceksin! Heyecan verici değil mi?
Bu haftadan itibaren büyüme hızımı arttırıyorum. Çünkü sana bir an önce kavuşmak istiyorum. Artık organlarım tam anlamıyla oluştu diyebilirim. Ama doğumdan sonraki yaşamım için olgunlaşmaya devam edecekler tabii ki. Burnum ve dudaklarımın formu tamamen oluştu. Yüz kaslarım da oluşmaya başladı ama henüz mimik oluşturabilecek kadar değil. Pankreasım insülin üretiyor, safra kesem ve tiroidim gelişti. Tiroid bezlerim çalışıyor ve hormon üretiyor. Böbreklerim de artık yavaş yavaş işlev kazanmaya başladı ve az miktarda idrar üretip dışarı atabiliyorum. Eğer erkeksem prostat bezim oluştu ve eğer bir kızsam yumurtalıklarımda bir sürü yumurta üremeye başlamış demektir.
Plasenta hemen yanı başımda çalışıyor; kırmızı kan hücreleri ve hormon üretiyor. Cildim daha da su geçirmez bir hale geldi. Çok tuhaf değil mi? Bütün bu olanlar mucize gibi. Kalp atışlarım bu aralar yavaşlamaya başlayacak. Ama merak etme doktor ziyaretine gittiğinde duyabileceğin kadar güçlü atıyor olacak. Bu aydan itibaren gelişimim hızlanacak ve 2. trimesterde 2 katı büyüklüğe ulaşabileceğim. Seni bir an önce görebilmek için elimden geleni yapıyorum. Biliyorsun değil mi?
Kemik iliğim doğumdan sonra oluşabilecek enfeksiyonlara karşı beni korumak için beyaz kan hücreleri üretmeye başladı. Bu sayede çok sağlıklı bir bebek olacağım. Gözlerim artık birbirine daha da yakınlaştı. Ancak tam olarak yüzümün ön kısmında yer alması için bir iki hafta daha geçmesi gerek. Kulaklarım da başımın iki yanında pozisyon almaya başladı. Ama hala kafamın biraz aşağısında duruyorlar. Yakında seni duyabileceğim anne. Bunu düşündükçe çok heyecanlanıyorum.
Bu aralar biraz hıçkırıyorum. Ama bu benim nefes alma sistemimi oluşturan diyaframımın güçlenmesi için olan bir durum. Sen de hıçkırıklarımı karnında ufak sarsıntılar şeklinde hissedebilirsin belki. Şimdiye kadar başım hep daha büyüktü ve vücudumu kapatıyordu, ama şu an vücudumun 1/3'ü büyüklüğünde. Beni doğurduğun zaman ise vücudumun 4/3'ü büyüklüğünde olacak. Kollarım ve bacaklarım ise vücudumun geri kalanıyla daha orantılı. Kollarımı bükebiliyorum ve bacaklarımla tekme hareketi yapmayı da öğrendim. Ancak sen henüz bunları hissetmiyorsun. Biraz daha sabret, birkaç hafta sonra hissedeceksin.
Babam ve sen bunu çok merak ediyorsunuz biliyorum. Kontrole gittiğinizde doktor ultrasonla karnına bakarken eğer utanmaz ve uygun pozisyonda durursam, kız mı erkek mi olduğumu anlayabilirsiniz. Çünkü dış üreme organlarım, cinsiyetimin ayırt edilebileceği kadar gelişti. Ama utanıp popomu dönebilirim belli olmaz. Sizi de bir iki hafta daha meraklandırmış olurum.
Sabırsızlanıyorsunuz Biliyoruz!: Bebeğimin Cinsiyeti Ne Zaman Belli Olacak?
Evet sana bir limon büyüklüğüne ulaştığımı söylemiştim. Ama hala aklında 13 haftalık gebelikte bebeğin boyu kaç santimetredir ya da kilosu ne kadardır gibi sorular olduğunu biliyorum. Merak etmekte haklısın. Bu hafta itibariyle yaklaşık 23 gram oldum. Boyumun uzunluğu ise baş bölgemden kalçama kadar ölçülebiliyor ve neredeyse 7,5 santimetreye ulaştım. Harika değil mi? Birkaç hafta önce ise sadece bir fasulye tanesi kadardım. Sen beni böyle güzel beslemeye devam ettikçe ben de hızlı bir şekilde büyümeye devam edeceğim.
Hala biraz koca kafalı gibi görünsem de, söylediğim gibi gelişmeye devam ediyorum ve başım da yakında normal büyüklüğüne ulaşacak. Bu hafta burnum ve dudaklarımın son şeklini ve minik kulaklarımı görebilirsin. Hatta belki kol ve bacaklarımı hareket ettiririm sen bakarken.
13 haftalık hamile karnı nasıl olmalı diye düşünüyorsan eğer, karnın belirginleşmeye başlamış olmalı anneciğim. 12 ve 13. haftalarda rahmin pelvis kemiğini doldurduğundan karnın ileriye doğru büyümeye başlar. Ancak henüz belli olmaya başlamadıysa da telaşlanma, ben hızla büyüyorum. Yakında iyice büyüyecek karnın.
13. haftanın dolmasıyla birlikte düşük yapma riskin de büyük ölçüde azaldı. Kendini biraz daha iyi hissedebilirsin. Ayrıca plasenta, hormon üretimi görevini senden devraldığı için mide bulantıların da azalacak ve rahatlayacaksın. Ama arada sırada sabah bulantıların olabilir, endişelenme. Birkaç kilo almış olabilirsin. Artık ölçülerin değişiyor, pantolonların belini sıkmaya başlayabilir. O yüzden birlikte alışverişe çıksak ve kendine yeni kıyafetler alsan iyi olacak gibi.
Plasenta İle Alakalı Daha Detaylı Bilgi İçin: Plasenta Nasıl Oluşur?, Ne İşe Yarar?
Bunların haricinde karnında, baldır ve kalçalarında çatlaklar oluşabilir. Bu hamilelikte çoğu kadında görülen bir şey ama herkeste farklı seviyelerde oluyor. Bundan kaçınmak için kilo alımına dikkat etmelisin. Aynı zamanda değişen hormon seviyelerinden ötürü cildinde lekelenmeler oluşabilir. Buna gebelik maskesi adını vermişler ve doğumdan sonra kendiliğinden geçiyormuş. Ama her annede olmuyormuş, belki sende de olmaz.
Bu hafta damarların daha belirgin hale gelecek. Çünkü kan akışın arttı ve ellerine veya bacaklarına baktığında mavi çizgileri daha rahat görebilirsin. Ama korkma, bu normal bir durum.
Bu aralar bayağı bir enerjik olacaksın anneciğim. İkinci trimester hamilelik belirtilerinin en yoğun olduğu ve senin en enerjik zamanın olarak biliniyor. Kendini bu denli zinde hissediyorken spor yapman da iyi olur. Mesela hamileler için özel olarak hazırlanan yoga veya pilates gruplarına katılabilirsin. Ya da istersen yüzebilirsin de. Spor yapman ikimizin sağlığı için de önemli. Ama zorlayıcı hareketler yapmamaya özen göstermelisin.
Gebelik hormonları ve uterusunun büyüyerek bağırsağını baskılamasından ötürü kabızlık yaşayabilirsin. Veya demir eksikliğin varsa ve demir ilacı kullanıyorsan bu da kabızlık sorunu çekmene neden olabilir. Bunu doktorumuzla konuşup ondan yardım isteyebilirsin. Ayrıca öğünlerimize lif açısından zengin gıdalar eklemen ve bolca su içmen de işe yarayacaktır.
Bunların yanı sıra göğüslerin daha fazla şişmeye başladı. Çünkü göğsünün içindeki süt bezleri ve kanalları beni daha iyi besleyebilmen için büyüyor. Beni emzirdiğin zamanlarda ise daha da büyümüş olacak. Benim için ne kadar çok şey yapıyorsun anne, seni çok seviyorum ve senin de beni çok sevdiğini biliyorum.
Bu haftadan itibaren hamileliğin boyunca kafein alımına dikkat etmelisin anneciğim. Günde küçük bir fincandan fazla içmemelisin. Çünkü kafein plasentadan geçerek bana ulaşıyor. Bu da benim doğum kilomu düşürebilir, solunum problemlerine neden olabilir ya da kafam normalden daha küçük kalabilir. Ayrıca kafein sadece kahvede değil, çay, çikolata ve bazı alkolsüz içecekler de bulunuyor biliyorsun değil mi? Zaten sen benim sağlığımı her zaman önemsiyor ve düşünüyorsun ben biliyorum.
Senin sağlıklı beslenmen ve kilona dikkat etmen de mide rahatsızlıklarını en alt seviyeye indirgemene ve beni doğurduktan sonra daha çabuk toparlanmana yardımcı olur. Böylelikle doğum kilolarını da daha çabuk verebilirsin. Ayrıca dengeli ve sağlıklı beslenerek düşük yapma ve doğum anomalileri risklerini de azaltabileceğini biliyor musun?
Gebelik Boyunca Beslenme Konusunda Tüm Dikkat Etmeniz Gerekenler: Gebelikte Beslenme Rehberi
Yemeklerimizde tuzu azaltmalısın ve iyotlu tuz kullanmalısın. Çok baharatlı, yağlı ve acı yiyeceklerden kaçınmalısın. Bu ikimiz için de iyi değil. Haftanın iki gün kırmızı veya beyaz et iki günü de balık yemeye çalışman iyi olur. Yalnız ısıl işlem görmüş sosis, sucuk ve salam gibi etlerden olabildiğince az tüketmeliyiz. Çiğ ya da az pişmiş et yememen gerektiğini de unutma. Eğer et yemiyorsan C vitamini bol yiyecekler ve protein açısından zengin sebzeler yemeye özen göstermelisin. Sebzenin yanı sıra yumurta, süt ürünleri ve kabuklu yemişler de protein ihtiyacını karşılar. C vitamini ise demir emilimini artırmaya yardımcı olur.
Yemeklerini yavaş yemeli ve iyi çiğnemelisin, acele etmemelisin. Yoksa mide ağrısı ve hazımsızlık yaşayabilirsin. Bunların haricinde kalsiyum, folik asit, protein ve demir açısından zengin besinler yemen ikimizin sağlığı açısından da çok önemli. Benim kemik gelişimim ve diş sağlığım için günde 1000 mg kalsiyum almalısın. Yeterli miktarda kalsiyum almazsan ben senin vücudundaki kalsiyumu almak zorunda kalırım ve kalsiyum eksikliği yaşarsın. Bunu hiç istemem anneciğim. Yeşil sebzeler, mevsime uygun meyveler, lifli ve tahıllı yiyecekler yemen kabızlık ve gaz problemi için de çok faydalı olur. Hem beni de sağlıklı ve güçlü bir bebek yapar.
Gebelikte Gaz Sancısı Hakkında Bilmeniz Gereken Tüm Detaylar: Gebelikte Gaz Sancısı ve Şişkinlik Neden Olur?
Bu aralar diş muayenesine gitmediysen hemen bir randevu al anneciğim. Çünkü hamile annelerin %80’inde kanama veya benzeri diş etleri problemleri görülebiliyormuş, öyle duydum. Sen de diş bakımını aksatma ve düzenli olarak muayene olmaya git. Tamam mı?
Duygusal açıdan da kendine dikkat etmeli, stresten ve üzüntüden uzak durmalısın. Ayrıca bu haftalarda kendini zinde hissetsen de yorucu fiziksel aktivitelerden kaçınman gerek biliyorsun. Ağır eşyalar kaldırmamalısın, ani bir şekilde eğilip doğrulmamalısın. Evde kendin spor yapmak yerine bir spor merkezine gidip sana özel olarak hazırlanmış bir programla çalışabilirsin. Spor yapmak kaslarını esnetir ve doğum yaparken de sana yardımcı olur.
Vücudunda çatlaklar olabileceğini söylemiştim maalesef. Bunun için, vücuduna direkt olarak gelen güneş ışınlarından kendini korumalısın ve bol bol sıvı tüketmelisin. Doktorumuzun bunun için tavsiye edeceği bir cilt kremi de kullanabilirsin.
Eğer kendini normalden fazla uykulu ve yorgun hissediyorsan bunu doktorumuza bildirmende fayda var çünkü bu durum, kansızlığın habercisi olabilir. İlk 3 aydan sonra rahmin büyüdüğü ve idrar torbana baskı yapacağı için sık sık tuvalete çıkma ihtiyacı hissetmeye başlayabilirsin, geceleri de uykun bölünebilir. O yüzden bu aralar rahat uykunun tadını çıkarabilirsin.
Ayrıca bu hafta yaptırabileceğin farklı bir test daha var anneciğim. İsmi, Non-İnvaziv Prenatal Test (NIPT). Kromozom Anomalisi Tarama Testi olarak da biliniyor. Bu test benim kromozomal bir bozukluk taşıyıp taşımadığımı tespit etmek için yapılıyor.
Bu bozukluklar ise Down Sendromu, Edward’s Sendromu ve Patau Sendromu. Down Sendromu bunların arasında en yaygın görülen doğum anomalisi. Edward’s ve Patau Sendromu ise ölümcül. Gebelik yaşı arttıkça bebekte kromozom bozukluğu görülme riski de artıyormuş. Bu tarama testini yaptırman ikimiz için de iyi olur. Hem korkmana gerek yok, çünkü bu işlem sadece senden bir miktar kan örneği alınarak yapılıyor. Yani ikimiz için de hiçbir zararı olmayan güvenli ve basit bir test.
Özel İnsanlar İle İlgili Daha Detaylı Bilgiler İçin: Down Sendromu Rehberi
Genellikle hamileliğin ikinci trimesterinde cinsel istekte artış olduğu görülür. Çünkü östrojen ve progesteron (seks hormonları) seviyeleri ve pelvik bölgeye olan kan akışı artar. Endişe etmenize gerek yok, hamilelik sırasında da sağlıklı bir cinsel hayat yaşayabilirsiniz. Bilinenin aksine bu durum bebek için bir tehlike arz etmez.
Ancak daha önceden gebelik kayıpları ve erken doğum yaşayan kadınlarda, orgazma bağlı düşük yapma riski ile ilk üç ayda cinsel ilişki tavsiye edilmeyebilir. Bunun haricinde erkekte veya kadında genital enfeksiyona bağlı bir rahatsızlık mevcutsa, yine tedavi bitene kadar cinsel ilişkiye girilmesi önerilmez.
Psikolojik olarak da kendinizi cinsel ilişki için hazır hissetmeyebilirsiniz. Çekinceleriniz olabilir. Bu normaldir, böyle durumlarda kendinize zaman tanımanız ve partnerinizin de size karşı anlayışlı ve sabırlı olması gerekir.
Genel olarak sağlıkla ilgili özel durumlar hariç hamileliğin 9. ayına kadar cinsel ilişki yaşamanızın bir sakıncası yoktur. Sizin cinsel isteğinizi tatmin etmeniz endorfin hormonu salgılamanızı sağlar. Bu da hem sizin hem de bebeğinizin sağlığı açısından olumlu bir durumdur. Yalnız ilişki esnasında bebeğinize bir zarar gelmemesi için hem sizin hem de partnerinizin özenli hareket etmesi gerekir. Bebek için tehlike yaratabilecek pozisyonlardan kaçınmanız önemlidir.
Diğer tüm haftalar için Hafta Hafta Gebelik sayfamızı ziyaret etmeyi unutmayın!
