Ukrayna: Ayrılıkçılar 'Uçağı inceleyebilirsiniz' dedi

Ukrayna'daki Rusya yanlısı ayrılıkçılar, uluslararası gözlemcilerin 298 yolcusuyla birlikte Doğu Ukrayna'da düşen uçağın enkazını inceleyebileceğini söyledi.

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), "Ukraynalı ve Rus yetkililerin de katıldığı video konferansta ayrılıkçılarla görüşüldü ve ayrılıkçılar soruşturma kapsamında Ukraynalı yetkililerle işbirliği yapmayı kabul etti" dedi.

Dün, Hollanda'nın Amsterdam kentinden Malezya'nın başkenti Kuala Lumpur'a gitmek üzere havalanan uçakta mürettebatla birlikte 298 kişi bulunuyordu. Ukrayna'da Rusya yanlısı ayrılıkçıların elinde bulunan Grabovo kasabası yakınına düşen uçaktan kurtulan olmadığı tahmin ediliyor. Yaklaşık 33 bin feet (10 bin metre) yükseklikteyken düşürülen uçağın enkazı kilometrelerce karelik alana yayıldı

Malezya Havayolları'na ait MH17 sefer sayılı uçakla irtibat kesildiğinde, uçak aylardır çatışmaların yaşandığı Ukrayna'nın doğusundan Rusya hava sınırına girmek üzereydi.

Malezya Başbakanı Necib Razak "Bu büyük trajediye neyin neden olduğunu bilmiyoruz. Uçağın rotası, Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü tarafından güvenli ilan edilmişti" dedi. Razak, basına yaptığı açıklamada uçağın düşmesine ilişkin haberlerin kendisine ulaşmasının ardından, olayın derhal soruşturulması talimatı verdiğini söyledi.

Uçağın bir füze saldırısına hedef olduğu şüphesi yaygın. Ukrayna hükümeti ve Rusya yanlısı ayrılıkçı gruplar uçağın düşüş nedeni konusunda birbirilerini suçluyor.

Dün akşam saatlerinde Rusya yanlısı ayrılıkçılar, uçağın kara kutusunun bulunduğunu ve incelenmek üzere Moskova'ya gönderildiğini iddia etti. Reuters haber ajansı ise, bu sabah geçtiği haberde ikinci bir kara kutunun enkazda bulunduğunu belirtti.

Düşen uçağın içinden ilk görüntüler

Taşıdığı 298 kişiyle Amsterdam'dan Kuala Lumpur’a giderken düşürülen Malezya Havayolları uçağının içinden çekilen görüntüler ortaya çıktı. Kalkıştan önce çekilen görüntülerde, yolcular eşyalarını yerleştirirken görülüyor. Video, Malezyalı yolcu Ali Salim tarafından Instagram'a yüklendi. Otuz yaşındaki yolcu, videoyu paylaşırken "Bismillah... #hatiadasikitgentar (Biraz gergin hissediyorum)" diye yazdı.

Hayatını kaybedenler arasında onlar da var

Avustralya Dışişleri Bakanı Julie Bishop, Brisbane'de gazetecilere yaptığı açıklamada, düşen uçakta Melbourne'de pazar günü başlayacak 20. AIDS Konferansı katılımcılarının da bulunduğunu söyledi.

Bishop, uçağın, Kuala Lumpur'dan sonra Avustralya'nın Perth kentine devam etmesinin planlandığını belirtti. Hayatını kaybeden tanınmış akademisyenler arasında Uluslararası AIDS Topluluğu'nun eski Başkanı Joep Lange'ın da bulunduğu sanılıyor.

Cesetler 4 kilometrelik alana yayıldı

Ukrayna'nın Donetsk bölgesine düşen Malezya Havayolları uçağının enkazının bulunduğu alanda çok sayıda itfaiye eri ve teknik ekip çalışmalarını sürdürüyor.

10 bin metre yüksekteyken vurulan uçağın parçalanan gövdesi bir köyün çok yakınına düşerken diğer parçalar ve onlarca ceset 4 kilometrekarelik alana yayılmış durumda.

Ayrılıkçıların ses kaydı yayımlandı

BBC İzleme Servisi'nin aktardığına göre, Ukrayna Güvnelik Birimi SBU, resmi YouTube hesabından Rusya yanlısı ayrılıkçılara ait olduğunu belirttiği bir konuşma yayımladı.

Güvenlik biriminin aktardığına göre konuşmalarda, "Rusya yanlıları uçağın düşürüldüğünü itiraf ediyor" ve içlerinden biri "Bu bir sivil uçak" diyor.

Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko, Malezya Havayolları'na ait uçağın düşürülmesinin bir "terör eylemi" olduğunu söyledi. Ukrayna Dışişleri Bakanı Pavlo Klimkin, BBC'ye "hükümetin elinde uçağın ayrılıkçılar tarafından düşürüldüğüne dair kanıt olduğunu" açıkladı.

Ukrayna İçişleri Bakanlığı danışmanlarından Anton Herashchenko da, AP haber ajansına yaptığı açıklamada "uçağın 10 bin metre irtifada, füzeyle vurulduğunu" söyledi.

Ukrayna'nın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Yuriy Sergeyev de olaydan Rusya'yı sorumlu tuttu. Sergeyev "Rusya 'teröristlere' uçakları vurabilen sofistike füze sistemleri vermeseydi, olay yaşanmazdı" dedi.

Ayrılıkçı lider Aleksander Borodey ise olaydan Ukrayna hükmetini sorumlu tuttu, "uçağın düşüş nedeninin araştırılması için bir kaç günlük ateşkese hazır olduklarını" söyledi.

ABD de "vuruldu" diyor

Associated Press haber ajansı, ABD'li istihbarat yetkililerinin, uçağın karadan havaya atılan bir füzeyle vurulduğuna inandıklarını bildirdi.

ABD'li yetkili füzenin sınırın hangi tarafından atıldığını bilmediklerini, ancak "ABD istihbarat değerlendirmeleri sonucunda, füzenin Rusya yanlısı ayrılıkçılar ya da Rusya tarafından atılmış olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu" söyledi.

ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden da olayın "kaza olmadığını", uçağın "havada patlatıldığını" söyledi.

Rusya yanlısı ayrılıkçılar, geçtiğimiz günlerde Ukrayna ordusuna ait iki uçak düşürmüştü.

Hava sahası kapatıldı

Olayın ardından bir çok havayolu şirketi, uçaklarını Ukrayna hava sahasından uçurmayacaklarını açıkladı. Avrupa çapında hava trafiğini yöneten Eurocontrol de Ukrayna hava sahasının uçuşlara kapatıldığını açıkladı.

Uçağın enkazının 15 km. çapında bir alana yayıldığı belirtiliyor.

Malezya Hava Yolları Avrupa Başkanvekili Huib Gorter, Amsterdam Schipol Havalimanı'nda düzenlediği basın toplantısında, uçaktaki yolcuların uyruğuna ilişkin bilgi verdi.

Yusuf Özkan'ın bildirdiği açıklamaya göre, yolculardan 154'ü Hollanda, 27'si Avustralya, 23'ü Malezya, 11'i Endonezya, 6'sı İngiltere, 4'ü Almanya, 4'ü Belçika, 3'ü Filipinler, biri de Kanada vatandaşıydı.

Hollanda Başbakanı Mark Rutte olayın üzerinde akşam saatlerinde Avrupa Birliği Zirvesi için bulunduğu Brüksel'den Amsterdam'a döndü. Rutte, kaza nedeniyle resmi dairelerde ve yurtdışı temsilciliklerinde bayrakların yarıya indirilmesi talimatı verdi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise olaydan Ukrayna hükümetini sorumlu tuttu. Putin "Kiev, ayrılıkçılara karşı askeri operasyonunu sürdürmeseydi, olay yaşanmazdı" dedi.

Rusya Başbakanı Dimitri Medvedev ise düşen uçakla ilgili taziyelerini bir tweet ile iletti. Medvedev, "Yüzlerce insan hayatını uçak kazasında kaybetti. Bu çok büyük bir trajedi. Tüm mağdurlar için yas tutuyorum" dedi.

ABD Başkanı Barack Obama da Ukrayna Başbakanı Petro Poroşenko ile telefonda görüştü. Obama Ukrayna hükümetinden, olayla ilgili "adil ve şeffaf bir inceleme" yapılmadan, uçağın enkazının kaldırılmamasını istedi.

BMGK acil toplanıyor

İngiltere hükümeti olayın ardından, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ni Ukrayna'daki gelişmelerle ilgili olarak acil toplantıya çağırmıştı.

BMGK'nın bugün olağanüstü bir toplantı yapacağı ve "olayla ilgili olarak kapsamlı ve bağımsız uluslararası bir inceleme başlatılması" çağrısında bulunacağı belirtildi.