Çocuğumun Konuşmasını Anlayamıyorum!

Çocuğunuz 4-5 yaşlarında olmasına rağmen konuşmasını anlayamıyorsanız çocuğunuzda “artikülasyon bozukluğu” olabilir.

Artikülasyon bozukluğu, çocuğun bazı sesleri farklı telaffuz etmesi, yarım söylemesi, bazı heceleri yutması yada kelimeyi değiştirmesidir. Örneğin; çocuk “kalem” yerine “talem”, “çiçek” yerine “titek” yada “arı” yerine “ayı” der. İlk yaşlarda bu tarz yanlış söylemler normal karşılanabilir. Ancak çocuk 5 yaşına geldiği halde halen konuşması anlaşılmıyor ise acil yardım almanızı öneririm. İyi ama bu sorun neden kaynaklanmaktadır.

* Genetik nedenler,
* Dil altı bağının olması,
* Nörolojik sorunların olması,
* Dil-dudak ve nefes organlarının tembelliği,
* İşitsel sorunlar,
* Öğrenmeyle ilgili problemler.

Önce size önerim, bir kulak burun boğaz mütehassısından ön muayene raporu almanız. Dil altı bağı var mı? İşitme de sorun var mı? Konuşma organlarıyla ilgili anomaliler var mı? Eğer bu muayene sonucunda fizyolojik bir sorun yok ise çocuğunuzun konuşma terapisi alması gerekebilir.

Konuşma terapisi, çocuğunuzla uzmanın birebir çalışmasına dayalı bir eğitim sürecinin tanımıdır. Bu çalışma öncesinde çocuğunuzun tüm becerileri değerlendirilir. Çocuğunuzun sesleri çıkaramamasındaki nedenler tespit edilir. Hangi konuşma organının çalıştırılması, hangi seslerin çalışılması gerektiği belirlenir. Elbetteki sadece sesleri çalışmak değil sesler arasındaki farklılıkları ayırt etmek gibi farklı hedeflerde seçilir. Tüm bu değerlendirmelere göre çocuğa özgü bir çalışma planı hazırlanır ve bireysel çalışmalarla sorunun üstesinden gelinmeye çalışılır. Çalışmanın süresi 6 ay ile 2 yıl arasında değişen bir süreci kapsayabilir. Ne kadar az seste sorun var ise çözüm o kadar kolay, ne kadar çok seste sorun var ise çözüm süresi de o oranda uzamaktadır.

Eğer zamanında gerekli önlemler alınmaz ise çocuğunuzda özgüven sorunları doğabilir. Arkadaşları arasında konuşmalarının anlaşılmamasından doğan iletişim güçlüklerine, diğer çocukların alay etmesi gibi istenmeyen durumlara maruz kalabilir. Haliyle de ileride özgüven problemi kalıcı hale gelebilir. Diğer taraftan okul döneminde de konuştuğu gibi yazan yada okuyan çocuğunuzda zamanla öğrenme güçlükleri ve derslerle ilgili akademik başarı düşüklükleri gözlenmeye başlanabilir. Bu nedenle çocuğunuzun konuşması ile ilgili problemleri sezinlediyseniz mutlaka okulöncesi dönemde bu sorunu minimum seviyeye gelecek hale çözmeye çalışın.
Uzman desteği alma haricinde evde de pekiştirici destek çalışmalar yapabilirsiniz.

* Bol bol üfleme yaptırın. Mum üfletin, balon şişirtin.
* Dudaklarının kenarlarına sürdüğünüz bal, çikolata vs.. gibi yiyecekleri yalamasını isteyin.
* Sakız çiğnetin.
* Islık çaldırın. Öksürtün. Horlama taklidi yapmasını isteyin.
* Sesler arasındaki farklılıkları hissettirin. Farklı şişelere koyduğunuz pirinç, nohut yada su seslerini şişeyi sallayarak onun gözleri kapalıyken dinlettirin. Ve ne sesleri olabileceğini sorun.
* Çevre seslerinin farklılıkları üzerinde durun. Ambulans sesi, araba sesi yada itfaiye sesi..
* Konuşmalarını kasete kaydedin ve dinlettirin. Farklı söylediği seslere dikkatini çekmeye çalışın.
* Seslerin nasıl çıkarıldığını ayna karşısında ona gösterin. Ve ayna karşısında sizinle tekrar etmesini isteyin.
* Özgüveninin gelişimini mutlaka destekleyin.
* Farklı becerilerini ve yeteneklerini takip edin. Bu yeteneklerini geliştirici yöntemler bulmaya çalışın.
* Kimseyle kıyaslamayın.
* Onu her şeyiyle kabul ettiğinizi hissettirin.

İyi dileklerimle..

Pozitif Gelişim Özel Eğitim Ve Aile Danışmanlık Merkezi
Çocuk Gelişim Uzmanı
Şenay Yılmaz