BİZE ULAŞIN
Arapça kökenli olan ve dilimize yerleşerek zaman içinde Türkçeleşen taksir kelimesi Türk Dil Kurumu sözlük yayınlarına göre kusurda bulunma, kusurlu olma, kısaltma, kısaltım gibi çeşitli anlamlarla açıklanmıştır. İsim türünde olan bu kelime hukuk alanında çok daha kapsamlı olan durumlar için kullanılmaktadır.
Bir işi eksik yapmak ya da bir şey yapabilirken çekinme nedeni ile yapamama anlamlarına gelen Arapça kökenli taksir kelimesi hukuk alanında sonucu düşünülmeden yapılan eylemlerin sonucunda işlenen suçlar için kullanılır.
Dikkat, özen yükümlülüklerine aykırı olma nedeni ile bir davranışın suçun kanuni olarak tanımında verilen sonucu önceden görülemeyerek gerçekleştirilmiş olması taksir ifadesi ile belirtilir.
Kanunda taksir içeren suçlar taksirli suç olarak adlandırılmaktadır. Bir eylemin taksirli hâlinin ceza alabilmesi için bu konuda kanunda açıkça bir düzenleme bulunması gerekir. Türk Ceza Kanunu’nda ilgili maddede yer alan şu ifade bu ihtiyacı karşılar: "Taksirle işlenen eylemler, kanunun açık olarak belirttiği hâllerde cezalandırılır."
Türk Ceza Kanunu her suç için taksirli durum bildiriminde bulunmamıştır. Açık olarak düzenlenmiş eylemler dışındaki taksirli eylemler cezalandırılamaz. Taksirli olarak belirlenen suçlar kanunda açıkça belirtilmiştir.
Kanunlarca belirlenen ve bahsi geçen taksir konusu suçlar şu şekilde ifade edilmiştir:
Taksir suçları da kendi aralarında ikiye ayrılır. Bilinçli taksir ve bilinçsiz taksir olmak üzere iki ayrı grupta değerlendirilen taksir suçları vardır. Kişilerin istememesine karşılık ön görmüş olduğu sonucun meydana gelmesi bilinçli taksirdir.
Bilinçli taksirde fail sonucu ön görebilir ancak ön gördüğü şekilde olmasını istemez. Ancak kural ihlalinde bulunma, şans, kişisel beceri gibi faktörlere bağlı olarak eyleme geçer ve suçu işlemiş olur.
Bilinçsiz olan taksir suçunda fail ön görülebilir olan sonucu görmemiştir. Özen ve dikkat sorumluluklarına aykırı olarak davranmış olur böylece de suçu işlemiş olur. Bu taksir türünde adi taksir ya da basit taksir kavramları da kullanılır.
Bu taksir türüne somut örnek olarak iş güvenliği açısından gerekli olan önlemleri almadan işçi çalıştıran iş yerleri ve işverenler, iş kazası nedeni ile yaralanmaya sebep olursa basit taksir suçuyla yargılanır.
Tedbir alma sorumluluğu ihmal edildiğinde taksir neticesi doğar. Türk Ceza kanunu maddesi gereğince taksirle ölüme neden olmak büyük bir suçtur. Bu suçun cezası hapis cezası olarak verilmektedir. Taksirle ölüme neden olma cezası çeşitli sürelerde belirlenen hapis cezasıdır.
